Buitenlandse handel is de centrale pijler van de economische welvaart van ons land. Daarom voerde het Agentschap voor Buitenlandse Handel, op voorstel van haar institutionele partners (de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Flanders Investment & Trade [FIT], hub.brussels en l’Agence wallonne à l'Exportation et aux Investissements étrangers [AWEX]), een diepgaande studie uit om de impact van de COVID-19 crisis op de Belgische export (- 17,8 %) en import (- 18,1 %) te meten tijdens de eerste lockdown (maart-mei 2020).
Enkel farmasector groeit
Het doel van deze studie is om via een nationale cijfermatige benadering de tien economische sectoren te definiëren waarvan de exportactiviteiten en toeleveringsketens tijdens de betreffende periode het meest zijn getroffen door de COVID-19 crisis. De enige sector waarvan de export er substantieel op vooruit ging tijdens de eerste lockdown is die van farmaceutische producten. Zij zag tijdens de maanden maart-mei 2020 de waarde van haar export met 3,4 miljard EUR (+47,5%) toenemen in vergelijking met het gemiddelde voor diezelfde periode tijdens de jaren 2017-2019. Aan het andere uiterste vinden we de automobielsector terug, waarvan de uitvoer met 3,2 miljard EUR (-37,5%) verminderde. De overige sectoren uit de top tien die de sterkste achteruitgang lieten optekenen waren die van: minerale brandstoffen (-2,7 miljard EUR, -50,1%); edelstenen en edelmetalen (-2,1 miljard EUR, -48,3%); gietijzer, ijzer en staal (-1,1 miljard EUR, -34,6%); machines, toestellen en mechanische werktuigen (-896,8 miljoen EUR, -17,7%); kunststoffen (-704,8 miljoen EUR, -15,2%); optische, precisie- en medische instrumenten (-484,1 miljoen EUR, -23,2%); organische chemische producten (-404,2 miljoen EUR, -7,4%) en werken van gietijzer, van ijzer of van staal (-201,3 miljoen EUR, -21,2%). Deze cijfers worden ondersteund door commentaren van Belgische sectorfederaties die rechtstreeks in contact staan met bedrijven in de sectoren die het meest door de crisis zijn getroffen.
Totale export daalt met 17,8%, import met 18,1%
De studie geeft aan dat de totale Belgische uitvoer van goederen tussen maart en mei 2020 met 17,8% is gedaald tot net geen 83 miljard EUR, terwijl de invoer in vergelijking met het gemiddelde van dezelfde periode van de drie voorgaande jaren (2017-2019) met 18,1% afnam tot 79,9 miljard EUR. Een analyse waarin de Belgische restaties vergeleken worden met die van haar buurlanden en met die van landen die over een vergelijkbare exportstructuur beschikken, toont aan dat de export van ons land procentueel gezien minder sterk is afgenomen dan die van Duitsland (-21,3%) en Frankrijk (-29,4%). De Nederlandse uitvoer van goederen (-11,4%) daalde echter in minder mate dan de Belgische. In vergelijking met landen die over een vergelijkbare exportstructuur als België beschikken, is de balans voor ons land echter minder positief. Oostenrijk (-14,1%), Zweden (-12,3%) en Denemarken (-4,8%) hebben hun export immers minder sterk zien afnemen dan ons land, terwijl Ierland (+17,0%) zelfs een groei van de uitvoer liet optekenen.
Nood aan ondersteunende maatregelen
Nu de Wereldhandelsorganisatie een achteruitgang van de internationale goederenhandel met 9,2% voorspelt voor het jaar 2020, zal deze studie de verschillende overheidsinstanties in ons land in staat stellen gepaste maatregelen te nemen om het economisch herstel te ondersteunen en om bedrijven te identificeren die het meest behoefte hebben aan ondersteuning bij de heropstart van hun activiteiten.
Deze crisis moet een kans zijn om markten te betreden waarop Belgische exporteurs tot op heden nog niet erg actief zijn, maar waar het herstel al sterk is.
Snel herstel mogelijk
Wanneer de wereldwijde in- en uitvoer van goederen en diensten zich weer op hun normale niveaus bevinden, zou België snel van deze crisis moeten herstellen dankzij zijn economie die openstaat voor internationale handel. Het tweede deel van deze studie, die gepland is voor het voorjaar 2021, zal aangeven of deze strategie van marktdiversificatie wordt bevestigd.
Raadpleeg de volledige studie
Om het volledige rapport van deze studie te bekijken, klik hier.
