Samen bouwen aan excellente én geïntegreerde zorg en welzijn, dat is het doel van Voka Health Community. Naar aanleiding van onze tiende verjaardag blikken we terug én kijken we vooruit. In deze artikelenreeks ‘Toekomstdenkers 10 jaar Voka HC’ interviewen we zowel believers van het eerste uur als nieuwkomers in ons ecosysteem.
- Rudy Mattheus stond mee aan de wieg van Voka Health Community. Hij is voorzitter van Niko Group en heeft een zitje in de raad van bestuur van verschillende zorginstellingen. Daarnaast heeft hij nauwe banden met het beleid, als voorzitter van de Adviesraad van Flanders’ Care.
- Wino Baeckelandt is CEO van Zorggroep H. Hart uit Kortrijk, die actief is in de ouderenzorg, de sector van personen met een beperking (met een specialisatie voor cliënten met een niet-aangeboren hersenletsel), de kinderopvangsector (met kinderdagverblijven en buitenschoolse opvanginitiatieven), de thuiszorg en mobiliteitsprojecten voor kwetsbare mensen.
- Gilles Suply werkt al ruim 5 jaar bij Voka vzw. Hij is manager van het Plan Samen Groeien. Dat werd gelanceerd in 2020 en focust op gezonde en gedeelde groei om welvaart en welzijn te brengen voor iedereen. Het plan noemt onder meer preventie en datagestuurde en efficiënte zorg als belangrijke hefbomen.
Het verhaal over het ontstaan van Health Community horen we uit eerste hand, want Rudy Mattheus was één van de oprichters. Hij duidt: “De meeste mensen kennen me vooral als voorzitter van de Niko Group, maar ik was en ben ook bestuurder van een universiteit en regionaal ziekenhuis, woon-zorgcentrum en ambulante revalidatiecentra. Tien jaar geleden had elke sector een eigen forum of netwerk. Er bestond toen geen platform waar die uiteenlopende stakeholders samenkwamen en dan met één stem met de overheid kon praten. Vandaar het idee om een organisatie op te richten met een vertegenwoordiging van alle groepen: zorgactoren, industrie, kenniscentra én patiëntengroepen. Voka had al een bestaande structuur en was al aanwezig in verschillende overlegplatformen. Vandaar het plan om met Health Community bij Voka aan te knopen.” Tot dan toe ontmoetten de zorgactoren elkaar wel in regionale overlegorganen, herinnert Wino Baeckelandt zich. “Organisaties uit de zorg kenden elkaar al, maar door de oprichting van Health Community werd ook het economisch weefsel verbonden aan care en cure.”
Het wordt soms vergeten dat onze mensen de échte toegevoegde waarde zijn
Rudy Mattheus, voorzitter Niko Group
Integrated care
Voka richtte de Health Community dus op vanuit de overtuiging dat economie én welzijn en zorg hand in hand gaan, verduidelijkt Gilles Suply. “En dat geldt nu meer dan ooit. In ons Plan Samen Groeien halen we drie groeidomeinen aan: digitaal, duurzaam, en gezondheid & welzijn. Een goed werkend gezondheidszorgsysteem is sowieso cruciaal; dat merken we tijdens deze coronacrisis maar al te goed. Tweede reden waarom we daar zo op focussen: de Vlaamse gezondheidseconomie staat al zeer sterk en we zien kansen om die nog verder uit te bouwen. En ten slotte is het cruciaal dat mensen gezond zijn, willen we een hogere werkzaamheidsgraad bereiken. In dat opzicht is werkbaar werk een belangrijk element.”
Rudy Mattheus pikt daarop in: “Het wordt soms vergeten dat onze mensen de échte toegevoegde waarde zijn. Maar we hebben slimme technologie nodig om hen verder te versterken. Daarin staan we nu al sterk: we zijn met ons land wereldleider op het vlak van clinical trials voor farmaproducten. Vlaanderen heeft bovendien het potentieel om ook een innovatieve regio te worden voor digitalisering in zorg en welzijn, alsook voor de validatie van oplossingen.”
“Ook op het vlak van medisch beleid, infrastructuur en het systeem zelf zijn we top, maar de versnippering speelt ons parten”, voegt Wino Baeckelandt toe. “We moeten het systeem een nieuwe dimensie aanmeten waar alles meer geconnecteerd is, want nu werken we te veel in silo’s.” Die verkokering, daaraan stoort ook Rudy Mattheus zich. “Door versnippering in de verschillende bevoegdheidsniveaus creëren we eenheidsworst die niemand gelukkig maakt. Laat ons uitgaan van 2 vragen: ‘waar kunnen we elkaar versterken?’ en ‘hoe kunnen we vermijden dat we elkaar afremmen?’.” Wino Baeckelandt vult aan: “Er zijn middelen beschikbaar, maar we zouden met hetzelfde budget nog meer kunnen doen. Door corona is er op dat vlak een kwantumsprong gebeurd. Alle sectoren hebben samengewerkt om de vaccinatiecampagne te laten slagen. Een van onze grote ambities voor ons als zorgondernemers is integrated care. Dat is mogelijk, maar er is moed voor nodig. Convergentie en digitalisering zijn daarin ook belangrijke sleutels.”
Digitalisering als hefboom
Dat digitalisering een enorme hefboom is voor een geïntegreerde zorgketen, daar is ook Gilles het mee eens: “De verkokering overstijgen en digitaliseren: dat is ook noodzakelijk om nog meer op preventie te kunnen inzetten. In het Plan Samen Groeien roepen we ook bedrijven op om daar aandacht te hebben voor preventie. Het is trouwens niet voor niets dat we er met Voka al langer voor pleiten om bedrijven in te schakelen in de vaccinatiecampagne.”
Hij vervolgt: “Onze twee grootste uitdagingen zijn de vergrijzing en de arbeidsmarktkrapte in de sector. Laat ons die aangrijpen als opportuniteit. Data en digitalisering kunnen zorg betaalbaarder maken, ons een versnelling hoger laten schakelen op het vlak van preventie én ervoor zorgen dat we ons nog meer kunnen profileren als een vooruitstrevende regio.” Wino vult aan: “We zien heel wat grote bedrijven uit de VS die al jaren bezig zijn met datamanagement. Wat kan de impact daarvan zijn op welzijn en gezondheid? Wij moeten daar als zorgaanbieders en als bedrijven mee bezig zijn. En ons ook de vraag stellen hoe wij zélf mee kunnen bouwen aan het nieuwe systeem. Voka Health Community is daarvoor goed geplaatst, want ze staat op het kruispunt van verschillende stakeholders.”
“Voka Health Community is daar inderdaad de ideale drager voor”, beaamt Rudy. “Onze vier groepen stakeholders zijn zeer belangrijke drivers, om innovatie aan te trekken en tegelijk het ownership te houden en ondernemerschap te stimuleren.” Het is meteen één van de rollen die Wino weggelegd ziet voor de organisatie in de komende jaren.
“De Health Community staat op een kruispunt van verschillende stakeholders. Het is hip om over digitalisering te praten, maar daar mag het niet bij blijven: nu is het tijd om een strategisch plan op te maken om met al die stakeholders écht partners te worden. Wij werken nu al veel samen met hogescholen en kenniscentra als een soort labo, maar als een product doorontwikkeld wordt, blijft het daarbij. We moeten durven praten over een win-win als het bijvoorbeeld over patenten gaat. Ook met andere sectoren zoals cultuur, toerisme en mobiliteit, trouwens. Zo kunnen we hefbomen creëren. Er zijn fantastische synergie-opportuniteiten binnen de community, maar we doen er nog te weinig mee. Het vergt moed om die complexiteit aan te snijden, maar de future is morgen.” “Ik sluit me daarbij aan: er is niet alleen innovatie nodig in producten en diensten, maar ook in de processen en modellen”, klinkt het bij Rudy.
“Dat betekent ook: openstaan voor nieuwe oplossingen in de war for talent. We moeten niet alleen nadenken over maximale reactivatie binnen de arbeidsmarkt, maar daarmee alleen gaan we er niet komen: we moeten ook praten over zij-instroom en arbeidsmigratie”, vindt Wino. Gilles is het daarmee eens: “We moeten absoluut inzetten op economische migratie. Daarvoor is het belangrijk om Vlaanderen heel duidelijk te profileren als gezondheidseconomiehub, en ook als aantrekkelijke regio om hier te wonen.” En laat ons digitale tools inzetten om mensen in de zorg te laten doen waar ze heel goed in zijn: omgaan met mensen, vindt Rudy.
Quality of life
Conclusie van het gesprek: na tien jaar heeft Voka Health Community zeker een sterke positie verworven. De komende jaren komt het erop aan om van een community te evolueren naar een katalysator voor het ecosysteem, vindt Rudy. Een katalysator die de verkokering kan aanpakken en werk kan maken van structurele samenwerkingen, met aandacht voor digitalisering én mensen. “Met als uitgangspunt dat we een trusted party zijn, waarbij alle leden het belang onderschrijven van kwalitatieve, outputgedreven, toegankelijke en betaalbare zorg. Zo kunnen we Vlaanderen profileren als innovatieve digitale zorgregio.” Wino vult aan: “Het aspect van geïntegreerde zorg, die efficiënt en effectief is, vind ik daarbij ook belangrijk. Met innovatie als de bron van economie en van kwaliteit.”
“Samen groeien gaat uit van een gezonde en gedeelde groei, waarbij iedereen samen verantwoordelijkheid neemt. Zo kunnen we stappen vooruit zetten”, vat Gilles samen. Rudy wil er de aandacht nog op vestigen dat de persoon altijd centraal moet staan en dat preventie een sleutelwoord is. Over het ultieme doel zijn de drie gesprekspartners het in elk geval roerend eens: volop inzetten op quality of life.
Ontdek hier de visie van onze andere toekomstdenkers 10 jaar Voka HC.