De Vlaamse Regering besliste vorige week tot verplichte renovatie van elk niet-residentieel gebouw dat vanaf volgend jaar verkocht wordt. Vanaf 2023 komt daar ook nog een minimum aandeel hernieuwbare energie bij. Een noodzakelijke en drastische stap, maar helaas nog onvoldoende voor een echte omslag.
De Vlaamse Regering wil de uitstoot van ons gebouwenpark tegen 2050 doen dalen met 85%. Voor niet-residentiële gebouwen (zoals kantoren, winkels en ziekenhuizen) ligt de lat zelfs nog hoger: een klimaatneutraal gebouwenpark tegen 2050. Van die eindmeet zijn we helaas nog ver verwijderd, amper 3,5% van onze woongebouwen voldoet vandaag al aan die norm.
Dat komt omdat de voorgestelde verplichting maar 24% van de CO2-emissies gerelateerd aan gebouwenverwarming vat. Jaarlijks stoten we om onze gebouwen te verwarmen ongeveer 14,6 megaton CO2 uit. Slechts 3,6 megaton daarvan is afkomstig van de tertiaire sector.
Ter vergelijking: onze huishoudens staan in voor 9 megaton CO2-uitstoot, of 60% van de gebouwenuitstoot. Dat maakt meteen duidelijk waar de échte uitdaging ligt: onze woningen en appartementen.
Gebouwenpark notoir verouderd
Daar waar onze nieuwbouwwoningen al jaren systematisch beter scoren dan de geldende norm, moeten we helaas vaststellen dat ons ‘bestaand’ gebouwenpark notoir verouderd is: meer dan de helft van ons woningbestand dateert van vóór 1970.
Willen we onze langetermijndoelstelling écht halen, dan lijkt een renovatieverplichting voor woongebouwen een onvermijdelijke volgende stap die we liever vroeger dan later nemen
Lorenzo Van de Pol, adviseur Klimaat & Energie Voka
Het Vlaams renovatiebeleid heeft tot nu toe altijd gekozen voor de weg van de minste weerstand. De Vlaming is geboren met een baksteen in de maag en ingrijpen in wat voor velen de belangrijkste investering van hun leven is, ligt moeilijk. Stimulerend beleid was daarom in eerste instantie ook een evidente keuze, maar ondertussen onvoldoende en niet langer meer te verantwoorden.
Renovatiegraad significant optrekken
Het ontbreekt de Vlaamse Regering niet aan goede wil, maar we kunnen niet anders dan vaststellen dat ze belangrijke scharniermomenten in haar beleid onvoldoende heeft aangewend om de renovatiegraad significant op te trekken. Zo bracht het afschaffen van de woonbonus geen renovatiebonus en het plan ‘Vlaamse Veerkracht’ bevat weinig tot geen nieuwe hervormingen.
Willen we onze langetermijndoelstelling écht halen, dan lijkt een renovatieverplichting voor woongebouwen een onvermijdelijke volgende stap die we liever vroeger dan later nemen.
Hogere vastgoedprijzen
De Nationale Bank waarschuwde in februari nog dat onze woningmarkt oververhit geraakt. Woningprijzen blijven stijgen onder druk van een stijgende vraag, vele Vlamingen zien vastgoed als een goede investering. Maar hogere vastgoedprijzen hebben niet geleid tot een grotere renovatiebereidheid.
Ooit zullen we die woningen moeten renoveren en (nieuwe) eigenaars budgetteren best met die uitdaging in gedachten, anders lopen we het risico onze woningen blijvend sterk te overwaarderen. De Vlaamse Regering wacht daarom best niet te lang meer om een duidelijk signaal te geven.
