We zullen keuzes moeten maken in het begrenzen van de zorg, schrijft Margot Cloet, topvrouw van Zorgnet-Icuro. Het personeelstekort zou zorgen voor een hard ontwaken in een samenleving waar mensen niet meer maar minder zorg zullen krijgen, met langere wachttijden. Die conclusie delen we met Voka allerminst. Ook in de zorgsector moeten we gaan voor gezonde groei die het leven van zoveel mogelijk mensen beter maakt. Technologische innovatie en het laten varen van oude dogma’s zullen ons vooruit helpen. De armen laten hangen is geen optie, zo zeggen de honderden zorgondernemingen in Vlaanderen.
We moeten vastgeroeste gewoontes en verouderde wetgeving over de organisatie van de zorg laten varen en het eenvoudiger aanpakken. Het Nederlands zorgbeleid zet in op 3 principes: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. Dat zijn heldere krijtlijnen die zowel voor de zorgprofessionals als voor de zorgbehoevenden bij ons een meerwaarde kunnen betekenen.
Beginnen we met digitalisering. De zorgsector loopt nog rond in de digitale jaren ’90. Papieren formulieren zijn er vervangen door precies dezelfde digitale exemplaren. Als het dat maar is, mis je heel wat kansen. Een echte digitale transformatie vertrekt bij het massaal verzamelen van data, maar gaat verder. Je moet de gegevens ook analyseren, er lessen uit trekken en je manier van werken aanpassen en zo nodig omgooien. Digitalisering moet het zorgpersoneel ondersteunen bij het efficiënt organiseren en coördineren van zorg in plaats van hen - en hun patiënten - mateloos te frustreren.
Naast digitalisering is het inzetten op zelfzorg en preventie een no brainer. België besteedt vandaag 2,3% van de gezondheidsmiddelen aan preventie, terwijl de doelstelling van de Wereld Gezondheidsorganisatie 5% bedraagt. Inzetten op preventie voorkomt tot 80% van de cardiovasculaire aandoeningen en diabetes, en tot 40% van de kankers. Mensen die niet, minder of later ziek worden, hebben namelijk minder zorg nodig.
En ook in de thuiszorg kunnen we beter. Vandaag bedienen tal van thuiszorgorganisaties de groeiende groep mensen die nog wel thuis kunnen wonen, maar daar een helpende en zorgende hand bij nodig hebben. Ze zijn allemaal op zoek naar hetzelfde personeel. Waarom maken we het niet mogelijk dat medewerkers voor verschillende zorgorganisaties tegelijk aan de slag kunnen gaan? Zo ontstaat een grotere poel van mensen die flexibel kan worden ingezet. Werkgevers vermijden door deze samenwerking inefficiënte regionale concurrentie. Meer mogelijkheden om de krapte op de arbeidsmarkt te verminderen staan in het advies van de Nederlandse SER.
De krapte in het zorgpersoneel bezorgt de zorgsector grote en terechte kopzorgen. Maar we mogen in het belang van de patiënt en de zorgmedewerker de armen niet laten hangen. Daarom moeten we vandaag een debat voeren over de nieuwe toekomst van een nieuwe zorg. Een moderne zorg die aangepast is aan de tijd en de noden van morgen. Alleen een digitale zorg, een preventieve zorg, een thuiszorg met respect en motivatie voor het zorgberoep zal ons vooruit helpen.
Hans Maertens (gedelegeerd bestuurder Voka) en Rudy Mattheus (voorzitter Voka Health Community).
Bron: De Morgen - 15/07/2022
