Brussel blijft kenniscluster nummer één in België. Zo bevestigt de studie over het ‘Brusselse kenniskapitaal’ die Voka Metropolitan bestelde bij enkele Brusselse universiteiten. Bijna de helft van de jobs in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt ingenomen door kenniswerkers; in de rest van het land is dat slechts een derde.
En we weten allemaal dat dit land het moet hebben van kennis om zijn welvaart verder te verzekeren. Kennis zorgt voor hogere toegevoegde waarde, hogere productiviteit, en dat is de belangrijkste hefboom voor groei. Bovendien toont onze studie nog maar eens aan dat die kennisjobs bijkomende jobopportuniteiten creëren, ook voor minder geschoolden. Twee keer winst dus.
De Brusselse kenniseconomie levert een belangrijk dividend. Ook voor Vlaanderen en de rest van het land. Ik denk hierbij niet alleen aan de 360.000 pendelaars, maar ook aan de bedrijven in de brede rand rond Brussel die aangezogen worden door de internationale magneet.
De studie doet echter ook knipperlichten afgaan. De groei van het aantal kennisjobs stagneert in het Brusselse gewest. De groeidynamiek zit vooral buiten Brussel, in de brede rand. Het is op zich een goede zaak dat we sterke kennisclusters zien groeien in bijvoorbeeld de Noordrand en de luchthavenregio. Maar dan mogen er tegenover die winst geen verliezen staan in Brussel, want dan gaan we er globaal natuurlijk niet op vooruit.
Het is onmiskenbaar een trend dat bedrijven Brussel verlaten voor de rand of verder. Bereikbaarheid, hoge belastingen of beschikbare ruimte zijn daarbij belangrijke parameters. Extra inspanningen zijn nodig om het Brusselse gewest aantrekkelijker en competitiever te maken. Enkel dan kan Brussel nieuwe sprongen voorwaarts maken in de kenniseconomie.
Het Brusselse bedrijfsleven beschikt daartoe ook over belangrijke troeven, met name in de dubbele transitie van duurzaamheid en digitalisering. Zo is er sterke expertise aanwezig rond duurzaam bouwen, intelligente verwarming en verlichting van kantoren. Die kan nuttig worden ingezet in de omvangrijke renovatieprojecten van woningen en kantoren die Brussel dringend nodig heeft. Dit vormt tegelijk een springplank voor deze bedrijven om hun expertise ook elders aan de man te brengen.
Hetzelfde geldt voor de noodzakelijke investeringen in de elektrificatie van het wagenpark, met passende laadinfrastructuur. Ook inzake digitalisering en als Smart City kan Brussel een koploper zijn, gelet op de prominente aanwezigheid van bedrijven actief in IT en big data. De Brusselse overheid moet dan wel van de rem én volop gas geven op 5G.
Het zijn turbulente tijden en we zullen nog eerst een economische recessie moeten uitzweten. Maar de koers naar een structurele vernieuwing van onze economie is uitgezet: duurzamer en digitaler. Wie daar de leiding neemt, zal het dividend opstrijken. Laat Brussel voor dat dividend gaan. We kijken hoopvol uit naar 2023 en de jaren nadien.
Kennisjobs creëren bijkomende jobkansen, ook voor minder geschoolden. Twee keer winst dus.
Kris Cloots, voorzitter Voka Metropolitan
