De Limburgse maakindustrie is een essentieel onderdeel van het economische weefsel in onze provincie. Om competitief te blijven is het echter noodzakelijk dat de maakindustrie digitaliseert. Alleen is het niet eenvoudig om alle outputs van een productiesysteem (kost, kwaliteit, flexibiliteit…) gezamenlijk naar een hoger niveau te tillen. Daarom lanceren Voka – KvK Limburg, Sirris en POM Limburg het SALKturbo-traject “Maturiteitsversnelling 4.0”. Met dit project krijgen Limburgse maakbedrijven én hun leveranciers inzicht in hun huidig digitaliseringsmodel, een individuele routekaart om hen op weg te helpen en de mogelijkheid om te connecteren en digitale kennis en oplossingen uit te werken binnen industrie 4.0. “We mikken op 20 Limburgse maakbedrijven die we intensief zullen begeleiden zodat ze tot een succesvolle 4.0 industrie implementatie kunnen overgaan.”
Bekijk de reportages op Kanaal Z & TV Limburg.
Industrie 4.0 is geënt op een vergaande digitalisering van de productie en inzetten van real-time gegenereerde data om processen bij of aan te sturen. Limburg heeft de laatste jaren al verschillende stappen gezet op het vlak van digitale transformatie, maar de achterstand op de rest van Vlaanderen is nog niet bijgebeend. “Dat heeft verschillende redenen”, zegt Cathérine Dreesen, directeur innovatie van Voka – KvK Limburg. “Allereerst hebben bedrijven het moeilijk om de volgende stap te zetten in hun digitaal proces omdat ze industrie 4.0 niet (kunnen) zien als een allesomvattende bedrijfsstrategie waarin de meerwaarde op de data en acties ligt die een impact hebben op de hele onderneming. Daarnaast stellen we vast dat recente initiatieven rond industrie 4.0 zich focusten op (kleinere) kmo-bedrijven die een grote nood aan begeleiding hebben. Daar is niets mis mee, maar anderzijds tonen voorbeelden uit andere provincies aan dat net grote innovatieve ondernemingen het lokale weefsel naar een hoger niveau kunnen tillen. Dat moet ook onze ambitie in Limburg zijn”, zegt Dreesen.
Maturiteitsversnelling 4.0
Om de digitale kloof met de rest van Vlaanderen te verkleinen en Limburgse voorlopers in de maakindustrie te helpen met de ontwikkeling en uitwerking van een langetermijnvisie op het vlak van industrie 4.0 lanceren Voka – KvK Limburg, Sirris en POM Limburg het SALKturbo-traject “Maturiteitsversnelling 4.0”.
“Met dit traject focussen we op grote ondernemingen en kmo-bedrijven met minstens 150 FTE’s in de Limburgse maakindustrie die het potentieel hebben om ook hun toeleveranciers mee te nemen in hun innovaties en groei”, zegt Cathérine Dreesen. “Concreet gaan we een routekaart voor industrie 4.0 uitwerken. We ontwerpen een methodiek die een bedrijf toelaat om te bepalen in welke digitale maturiteitsfase het zich bevindt en welke stappen nodig zijn om een volgende fase te bereiken. Om een concrete invulling te kunnen geven aan de uitkomst van de methodiek zal een netwerk van (technologie)leveranciers opgebouwd en gepositioneerd worden zodat we de betrokken bedrijven kunnen matchen met aanbieders van specifieke oplossingen zodat ze kunnen doorgroeien”, vertelt Dreesen. Voka – KvK Limburg zal onder meer instaan voor de ontwikkeling en opleiding van de methodiek aan de bedrijven.
Daarna wordt er werk gemaakt van een individuele routebepaling met digitale acties en mijlpalen. Zo is het de bedoeling om 20 bedrijven te ondersteunen met de begeleiding van hun individuele routekaart. “Zo bepalen we de actuele situatie van het bedrijf, het vertrekpunt, en de strategische visie oftewel de bestemming”, zegt Walter Auwers van Sirris. Het innovatiecentrum voor technologische industrie in ons land zal hierin een coördinerende rol opnemen. “We zien dat de kennis van productietechnologie vandaag niet meer enkel intern bij productie zelf zit. Kennis over digitaliseren zit extern, en profielen met manufacturing én digitale skills zijn eerder zeldzaam.”
Daarom zullen de betrokken bedrijven gematcht worden met (Limburgse) aanbieders zodat ze hefbomen creëren binnen een ecosysteem om de industrie 4.0-motor te laten aanslaan. Zo voorziet het traject intensieve begeleiding in vijf bedrijfsgroepen waarin één bedrijf een voortrekkersrol opneemt, en twee toeleveranciers waarvan minstens één van de drie bedrijven zijn wortels heeft in Limburg. Voor de hele groep wordt een routekaart opgesteld en mijlpalen bepaald om te komen tot een versterkte – op nieuwe technologie gebaseerde – industrie 4.0 -samenwerking die de organisatie overschrijdt. “De afgelopen vijf jaar hebben we met Sirris een 300-tal Limburgse bedrijven uit de technologie industrie individueel geholpen. Met dit SALKturbo-project helpen we Limburgse maakbedrijven om hun productiviteit te verhogen”, aldus Auwers.
Arbeidsproductiviteit
En dat de arbeidsproductiviteit omhoog moet bewijzen de cijfers. Uit cijfers van de Nationale Bank blijkt dat op Vlaams niveau de industrie gemiddeld een arbeidsproductiviteit heeft van circa 140.000 euro per werknemer. De arbeidsproductiviteit in de Limburgse industrie (ongeveer 113.000€) loopt gemiddeld meer dan 19% achter op die van de Vlaamse industrie. Dit cijfer kunnen we doen stijgen door op een slimme manier processen te digitaliseren, automatiseren en robotiseren. Want het zullen net deze implementaties zijn die meer waarde of omzet creëren per werknemer in onze Limburgse maakbedrijven, waardoor we de arbeidsproductiviteit verhogen en de digitale kloof kunnen verkleinen. Gedeputeerde voor Economie en voorzitter van POM Limburg Tom Vandeput verduidelijkt: “De Limburgse maakindustrie staat voor een kantelmoment. Decennialang was de sector de sterkhouder van de Limburgse economie, maar haar belang in omzet en tewerkstelling neemt af. Het SALKturbo-project ‘industrie 4.0 maturiteitsversnelling’ kan het tij te keren en de maakeconomie klaarstomen voor de toekomst. Dat zal het doen door Limburgse maakbedrijven stap voor stap te begeleiden richting industrie 4.0.”
Digitale fietsenfabriek
Een mooi voorbeeld van de implementatie van industrie 4.0 vinden we terug in Beringen bij het bedrijf Belgian Cycling Factory (BCF), de grootste fietsproducent in ons land van onder meer de merken Ridley en Eddy Merckx. Door werk te maken van een doorgedreven digitalisering en implementatie van industrie 4.0 heeft BCF grote stappen vooruit kunnen zetten. “Via augmented reality kunnen onze klanten hun gepersonaliseerde Ridley-ontwerp projecteren in hun omgeving en een keuze maken. Die wordt dan geleverd bij een fietswinkel naar keuze”, legt Gert Thora, Chief Information Officer van BCF, uit. “Ons ultieme doel is dat onze fabriek in Beringen volledig op dergelijke op maat gemaakte producten draait, en dat grote series extern gemaakt worden. Maar al deze bestellingen op maat vergen een erg dynamische aanpak van medewerkers in de productieomgeving. Daarom ligt de focus voor ons vandaag sterk op industrie 4.0 en digitalisering.”
De fietsproducent uit Beringen wil haar jaarlijkse productie verhogen van 20.000 naar 47.500 fietsen. Om dit te realiseren past het bedrijf principes van Quick Response Manufacturing (QRM) toe. “Zo hebben we een QRM-applicatie gebouwd om efficiënt om te gaan met onze flexibele productie. Het resultaat: iedere medewerker is eigenaar van zijn of haar te behalen targets. De app geeft een overzicht van de hoeveelheid werk per productiestap of -cel. Op die manier kan elke werknemer zelf beslissen om extra hulp te bieden bij andere teams wanneer de eigen targets afgerond zijn”, verklaart Thora. “Deze implementaties zijn een echte gamechanger voor ons. We versterken op deze manier onze competitviteit én verhogen gevoelig onze omzet. Projecten zoals deze geven niet alleen het maakbedrijf an sich een boost, maar stuwen de hele maatschappij vooruit. Dat kunnen wij als innovatief productiebedrijf alleen maar toejuichen.”
