Als we straks terugkeren naar een normalere economische situatie zal de structurele krapte op de arbeidsmarkt die de voorbije jaren heel wat bedrijven parten speelde zich vrij snel terug laten voelen. Dat die krapte gepaard gaat met een werkzaamheidsgraad die bij de laagste van Europa hoort, blijft een pijnlijke illustratie van een slecht georganiseerde arbeidsmarkt.
De coronacrisis heeft onvermijdelijk een impact op de arbeidsmarkt. In de eerste helft van het jaar gingen in België netto 54.000 jobs verloren. Dat is ongeveer dubbel zoveel als tijdens elk van de drie voorgaande recessies, maar valt eigenlijk nog mee.
De terugval in het aantal jobs is vooralsnog beperkt in vergelijking met de terugval in economische activiteit (-1% versus -15%) en in vergelijking met de rest van Europa. België slaagde er tot nog toe veel beter in dan de meeste eurolanden om het jobverlies te beperken.
Qua economische terugval zat België in de eerste helft van het jaar net op het gemiddelde van de eurozone. Mocht dat voor de werkgelegenheid ook het geval zijn, dan zouden er nog zo’n 100.000 extra jobs verloren zijn.
Zware pensioneringsgolf
Tijdelijke werkloosheid speelde daarbij een cruciale rol, maar er zit ongetwijfeld nog slecht nieuws van op de arbeidsmarkt aan te komen. Als antwoord pleitten sommigen voor brugpensioen en arbeidsduurverkorting met loonbehoud. Die pleidooien vertrekken evenwel van een verkeerd uitgangspunt.
Volgens het Planbureau en de Nationale Bank verdwijnen er in 2020-2021 netto respectievelijk 82.000 en 90.000 jobs. Daartegenover staat evenwel dat een normale economische groei de voorbije 25 jaar zo’n 43.000 extra werkenden per jaar vereiste.
En de komende jaren komt daar door de vergrijzing nog een zware pensioneringsgolf bovenop. Om die te vervangen zijn ook extra mensen nodig.
We zouden de huidige crisis moeten aangrijpen om eindelijk echt werk te maken van een beter werkende arbeidsmarkt.
Bart Van Craeynest
Als we straks terugkeren naar een normalere economische situatie zal de structurele krapte op de arbeidsmarkt die de voorbije jaren heel wat bedrijven parten speelde zich vrij snel terug laten voelen. Dat die krapte gepaard gaat met een werkzaamheidsgraad die bij de laagste van Europa hoort, blijft een pijnlijke illustratie van een slecht georganiseerde arbeidsmarkt.
We zouden de huidige crisis dan ook moeten aangrijpen om eindelijk echt werk te maken van een beter werkende arbeidsmarkt via extra inspanningen voor opleiding, zeker ook voor tijdelijke werklozen, bredere activering en begeleiding van inactieven en meer flexibiliteit.
Brugpensioen blijft slecht idee
Een minimaal startpunt is daarbij dat we geen maatregelen nemen die de huidige jobverliezen structureel zouden maken, zoals dat brugpensioen of die arbeidsduurverkorting.
Het blijft een slecht idee om mensen vervroegd uit de arbeidsmarkt te duwen of om vanuit een waanidee van herverdeling van jobs de loonkost zodanig op te drijven dat er jobs vernietigd worden.
Voor corona was meer mensen aan het werk een belangrijke beleidsdoelstelling. Na corona is die doelstelling alleen maar belangrijker geworden.
