Innovaties lijken vaak weggelegd voor grote ondernemingen met een uitgebreide R&D-afdeling, maar ook kmo’s kunnen wel degelijk bakens verleggen. “Er bestaan in Vlaanderen heel wat middelen en ondersteuning om als kmo te innoveren, maar te vaak denken bedrijfsleiders dat ze niet in aanmerking komen of dat de lasten te zwaar zijn”, zegt Cathérine Dreesen, directeur internationalisatie & innovatie van Voka – Kamer van Koophandel Limburg. “Ondersteuning kan echter ook zeer laagdrempelig van aard zijn, en moet breder gezien worden, namelijk ingebed in een degelijke groeistrategie.”
Het laatste decennium is er een duidelijke groei merkbaar in de opgenomen innovatiesteun door kmo’s, zowel in het aantal bedrijven, als in het totaalbedrag. Ook het aantal nieuwe bedrijven groeit. De voorbije twee jaren ging meer dan de helft van innovatiesteun naar kmo’s. Bovendien waren ook meer dan de helft van de bedrijven die bij VLAIO (Agentschap Innoveren & Ondernemen) steun aanvroegen nieuw, dat wil zeggen dat ze dat de voorbije vijf jaar of eerder niet deden.
Subjectieve drempels
De steun voor kmo’s evolueerde van 42,9 miljoen in 2010 naar 114,8 miljoen euro in 2019, en van 295 naar 387 in aantal bedrijven. De toename van innovatiesteun aan kmo’s duidt vooral op het grote potentieel dat nog aanwezig is. Kmo’s ervaren vaak onterecht subjectieve drempels omdat ze zelf te weinig ervaring met en kennis over de instrumenten in huis hebben. Eens de eerste drempel gepasseerd, verloopt de indiening van nieuwe dossiers meestal vlotter. Daarom is het van belang om ook veel nieuwe kmo’s te bereiken.
“De rol van onze Voka – Kamer van Koophandel mag je daarin niet onderschatten”, zegt Cathérine Dreesen, directeur innovatie & internationalisatie. “Bedrijven kunnen bij ons aankloppen, waarna we hen begeleiden naar de juiste partners en informatie. Dat kan een verwijzing zijn naar Vlaio, maar evenzeer hebben we zelf ook heel wat begeleidingsmogelijkheden voor ondernemingen. Daarnaast is ons netwerk van bedrijven, kennisinstellingen en andere dienstverleners erg groot. Voor een ondernemer lijkt dat vaak een doolhof, maar onze sterkte is een helikopterview. Wij tonen bedrijven de weg.”
Patentaanvragen
Een belangrijke indicator die innovatie aangeeft, zijn het aantal patentaanvragen. In Limburg zit dat aantal in de lift, zo blijkt uit een analyse van Voka – KvK Limburg en patentenspecialist Gevers. De afgelopen drie jaren steeg het aantal patentpublicaties met 52%. Dat is de grootste stijging van alle provincies. De eerste jaarhelft van 2020 bewijst met 54 patentpublicaties overigens dat de stijgende trend wordt verder gezet. “Het beschermen van intellectuele eigendom is niet alleen een formaliteit, maar kan ook onderdeel zijn van je groeistrategie”, zegt Cathérine Dreesen, directeur internationalisatie en innovatie van Voka – Kamer van Koophandel Limburg. “Het is voor bedrijven met internationale groeiambitie een belangrijk hulpmiddel om hun activiteiten op te schalen en te concurreren met grote ervaren spelers op deze internationale markten. Een studie van het European Patent Office en het European Union Intellectual Property Office toont dat KMO’s die patenten registreren een grotere kans hebben om sneller te groeien.”
In Limburg steeg het aan aantal gepubliceerde patenten jaar na jaar. De laatste 3 jaar steeg het aantal met 52%. Limburg kan zo de sterkste stijging voorleggen van alle provincies. In vergelijking met de andere Vlaamse provincies bengelt Limburg wel helemaal achteraan het patenten-klassement. Het heeft met 11% het kleinste aandeel in de Vlaamse patenten. “Dat verwondert niet omdat wij geen grote innovatieve bedrijven of organisaties zoals Umicore of Imec in onze provincie hebben”, zegt Cathérine Dreesen. “Maar de groei is een goed teken. De bescherming van intellectuele eigendom is een relevante indicator om te zien hoe innovatief onze provincie is.
Bovendien zijn patenten een belangrijk wapen om verworven kennis in de regio te verankeren. Als Limburg veerkrachtig en competitief wil blijven in perioden van veranderende economische omstandigheden, is het van groot belang om hier blijvend op in te zetten” Bram Dejan van patentenspecialist Gevers beaamt dat: “Je ziet voor Limburg ieder jaar een flinke toename ten opzichte van de rest van het land. Dat is een positief signaal. De publicatie van een patent is eigenlijk ook een vertraagde weergave van de innovaties in Limburg. Tussen de aanvraag en de publicatie ligt ongeveer een termijn van 18 maanden. De eerste aanvragen in 2020 zullen dus pas in 2021 en 2022 gepubliceerd worden. De invloed van de coronacrisis op de innovatiekracht wordt pas dan zichtbaar.”
Hulp of advies nodig met innoveren?
- Ontdek onze ondersteuning hier
