Vanuit een duurzaam gebouw van ruim 5.000 m² in Erembodegem (Aalst) levert De Troyer, onderdeel van het Nederlandse Cornelis Vrolijk Seafood, een groot assortiment aan dagverse vis aan de retail en horeca. Na enkele lastige jaren vaart het bedrijf nu in minder woelige wateren. “We bouwen een voorsprong uit op vlak van duurzaamheid.”
Tekst Sam De Kegel - foto Wim Kempenaers
De vreemde eend in de bijt, zo omschrijft Stefan Van Sande zichzelf toen hij in 1996 aan boord kwam van visbedrijf De Troyer. “Veel concullega’s van de tweede generatie zijn in de vissector grootgebracht, op een boot of in de handel. Ik heb de eerste zes jaar van mijn carrière op de auditafdeling van Ernst&Young gewerkt. Toen ik vertelde dat ik visjes ging verkopen in de zaak van mijn schoonvader, keken ze daar toch wat raar op”, lacht hij. “Maar de opleiding bij zo’n groot concern zorgde ervoor dat ik nadien altijd in de breedte naar de bedrijfsvoering keek.”
Die schoonvader heet Eric De Troyer. Hij richtte het bedrijf op in 1972. Stefan wou De Troyer een nieuw elan geven. “We hebben slechts twee jaar samengewerkt. Mijn schoonvader begon jammer genoeg te dementeren, al snel stond ik er alleen voor.”
“Qua voedselveiligheid gaf ik ons vroeger slechts zes op tien. Ik besefte snel dat we de nodige investeringen moesten doen om te groeien. In 2002 stond er een eerste nieuwbouw in Haaltert, in 2008 zijn we verhuisd naar een groter pand in Oordegem. Toen rijpten de plannen voor een onestopshop en zijn we op twee jaar geëvolueerd van een pure vis- naar een allround horecaleverancier, waarbij we ook vlees, zuivel, brood en groenten afzetten. Dat zorgde voor een omzetexplosie tussen 2011 en 2016, vijf jaar op rij waren we Trends Gazelle. De procedures voor vlees, vis en zuivel verschillen echter enorm. Om die reden was het noodzakelijk om te investeren in de kwaliteitsdienst.”
“De relatie met het FAVV, het federaal agentschap voor voedselveiligheid, was soms moeizaam maar altijd opbouwend. Als gewezen auditor heb ik alle respect voor controles, ik probeerde ook altijd de juiste info te geven.”
Tijdens dit interview krijgt hij onaangekondigd bezoek van FAVV. “Als je van de duivel spreekt”, lacht hij. “Gelukkig kunnen we deze controles de laatste jaren met veel vertrouwen tegemoet zien, doordat de ganse organisatie nu doordrongen is van dat kwaliteitsbesef.”
720 zonnepanelen: een zegen
In april 2018 verhuisde De Troyer naar Erembodegem, in een ultramodern en vooral duurzaam gebouw. Er is warmterecuperatie vanuit de koeling, via vloerverwarming worden de gebouwen verwarmd, voor het sanitair wordt enkel regenwater gebruikt, er staan vijf elektrische wagens op de parking en op het dak liggen 720 zonnepanelen. Die produceren jaarlijks 190 MWh aan stroom, waarvan De Troyer 85% zelf verbruikt. “Onze zonnepanelen zijn een zegen geweest, zeker door de stijgende energieprijzen. De nieuwe infrastructuur was ook nodig om met de top vijf in België te kunnen meespelen. Maar de investering was fors duurder dan ingecalculeerd.
Een jaar eerder had Stefan ook een nieuwe strategische medewerker aangeworven, mede dankzij een Vlaio-subsidie. “Die werkte eerst voor Seafood Parlevliet in Lokeren, leverancier van Hollandse maatjes aan Delhaize en Carrefour en vers verpakte vis aan Carrefour. Hij belde me dat het bedrijf overgenomen werd door Seafood Parlevliet Nederland, dat zich wou focussen op de maatjes. ‘Heb jij interesse om die business van vers verpakte vis te ontwikkelen voor Carrefour?’, vroeg hij mij. In september 2017 verkochten we onze eerste verpakte vis aan Carrefour, die voor ons een locomotief bleek voor de retailmarkt. Zo leveren we nu ook aan Intermarché en Albert Heijn. We hebben ook samengewerkt met Spar Colruyt en Bioplanet en we hopen binnenkort voor het eerst met Delhaize in zee te gaan.”
De Troyer was tot dan enkel een horecaleverancier. “We leverden decennialang aan viswinkels, scholen, marktkramers, cateringbedrijven en restaurants. Horeca is echter een gevaarlijke business, op een omzet van 20 miljoen euro ging er jaarlijks gemiddeld 100.000 euro verloren aan falingen. Je hoeft in België niet al te hard gestudeerd hebben om ondernemer te worden, slagen is een ander verhaal.”
In zee met een grote vis
Stefan Van Sande besefte ook meer en meer dat een internationale partner een meerwaarde kon zijn voor de toekomst van het bedrijf. “Als stand alone een visbedrijf met zo’n 60 man op je eentje sturen (Stefan Van Sande had zijn stille vennoot ondertussen uitgekocht, red.), is bijna ondoenbaar. Toen onze nieuwbouw er stond, volgde ook een grote ontnuchtering. Ik had gehoopt om de omzet te doen stijgen naar 30 miljoen euro op drie jaar tijd. We gingen het eerste jaar echter tien procent achteruit. Sommigen vonden ons te duur, maar prijzenkopers moeten bij ons niet aankloppen.”
In oktober 2018 vond een grote schaalvergroting plaats in de sector. De Nederlandse groep rond zeevishandel Mercuur en Parlevliet & Van der Plas kocht alle bedrijven over van Donaat De Vos, die toen eigenaar was van Verbiest in Antwerpen, de Mosselman in Zelzate en Multifish in Zeebrugge en tot de top vijf behoorde van de Belgische groothandelsvismarkt. “Onze huisbankier vond dat de tijd rijp was voor een overname door een grote groep. Onze cijfers waren op dat moment ook onvoldoende om de gestegen overheadkosten van dit gebouw te kunnen dragen.”
Cornelis Vrolijk, dat andere grote Nederlandse visserijbedrijf dat bedrijven in de hele visketen heeft – van schip tot schap – kwam aankloppen en op 1 april 2019 vond de gedeeltelijke overname plaats. “Ik behield eerst nog 25% van de aandelen (ondertussen heeft Stefan die ook verkocht, red). In het begin waren de synergiën tussen Cornelis Vrolijk en De Troyer eerder beperkt. In 2020 sloot Cornelis Vrolijk zijn vestiging in Lokeren en bracht die over naar hier. Toen begonnen we tijdelijk verse ongepelde garnalen te verpakken voor de Franse retail. Opeens werkten hier 100 medewerkers, maar dat feest bleef niet duren. Toen corona opdook, gingen de Franse supermarkten enkele weken dicht. We hebben die activiteit toen meteen geliquideerd. Nadien hebben we, in samenspraak met Cornelis Vrolijk, ook gesaneerd in het productaanbod. Wij huurden vroeger een gebouw op de vroegmarkt in Parijs voor onze onestopshop. We stopten met de rechtstreekse import van vlees en delicatessen vanuit Frankrijk en besloten om ons enkel op vis en op de retail te focussen (De Troyer levert nu 70% aan retail, 30% aan niet-retail, in een cirkel van 50 km rond het bedrijf, red.)”
Stefan Van Sande steekt niet onder stoelen of banken dat het bijzonder woelige jaren waren. “Maar dankzij Cornelis Vrolijk heeft het bedrijf de coronacrisis overleefd en hebben we ons kunnen herbronnen. We hebben ook geïnvesteerd in nieuwe m/v die de HACCP/IFS -procedures strenger implementeerden, ook al moesten we daarvoor afscheid nemen van enkele trouwe medewerkers. We zijn nu opnieuw goed bezig en tellen 50 medewerkers, waarvan 37 FTE’s.”
We moeten de oceaan, onze hofleverancier, beschermen”
Stefan Van Sande, CEO
Duurzame garnalen
De Troyer koopt zijn dagverse vis aan via de veiling van Zeebrugge en Oostende als langeafstandskoper. Op die veilingen geven veeartsen kwaliteitsbeoordelingen aan alle loten. “We kopen ook op IJmuiden (Nederland) en Thyboron (Denemarken). In IJsland hebben we ook enkele partners. Dankzij die online aankoop heb je toegang tot diverse Europese veilingen. In Frankrijk werken we met agenten in Boulogne-sur-M
er. Als we in Nederland ’s morgens aankopen, is de vis diezelfde avond al bij ons. Wat we in Denemarken kopen, is de dag erna ook bij ons. Wij proberen de vis vervolgens zo snel mogelijk in de retailrekken te krijgen.”
Hun vis beantwoordt aan de ASC- en MSC-labels, die garant moeten staan voor respectievelijk duurzaam gevangen kweek- en wilde vis. Stefan: “Die zijn noodzakelijk om aan supermarkten te mogen leveren. Tegenwoordig is er echter steeds minder wild gevangen vis beschikbaar. Dat zijn vooral diepzeevissen en met deze gekke energieprijzen vangen veel reders veel liever dichter bij de kust. Gelukkig hebben we in België ook Visserij Verduurzaamt met Valduvis, het nieuwe kwaliteitslabel voor duurzaam gevangen vis van bij ons.”
De Troyer specialiseert zich onder meer in grijze garnalen, gevangen en gepeld in Nederland, gekookte gamba’s, haringmaatjes, makreel, bio-zalm en omegabaars, een Belgische kweekvis. “Binnen de groep Cornelis Vrolijk beschikken we over onze eigen garnaalvissers. We kunnen deze machinaal pellen in Nederland, zo krijg je een lokaal duurzaam product.”
Het bedrijf beschikt over aangepaste machines die specifiek zijn ontwikkeld voor de retailsector. De brutovis (vis in zijn geheel, met kop) wordt grotendeels in huis gefileerd en geportioneerd, waarna de verse vis wordt verpakt. De twee verpakkingsmethodes vinden plaats op de MAP- en de SKIN-lijn. MAP staat voor ‘modified atmosphere packaging’. De dagverse producten komen terecht in een schaaltje, waarna de machine een mengeling van stikstof en koolstofdioxide toevoegt. Het geheel wordt vervolgens hermetisch afgesloten. Een geurloze verpakking en een langere houdbaarheid zijn het resultaat. In tegenstelling tot MAP is SKIN geen afkorting. De benaming ‘SKIN‘ verwijst naar de tweede huid die de machine op het verse product legt. De verpakking volgt netjes de contouren van het product. De verse filet wordt bijgevolg niet platgeduwd, waardoor de natuurlijke vorm mooi blijft behouden. “Het is een mooi maar nog vrij duur proces”, weet Stefan.
(lees verder onder de foto)
Minder isomo, meer herbruikbare verpakkingen
Lunchtijd nadert. “Het grootste deel van het werk zit er op”, zegt Stefan fijntjes. Hij zit elke dag reeds om half vier op zijn bureau en coördineert de aankoop van de vis. We krijgen nog een rondleiding in het bedrijf, van de ruimte waar de verse vis arriveert, langs de fileerafdeling tot de verpakkingslijnen en de verschillende koelcellen. “De fileerder is een uitstervend ras”, weet Stefan. “Ik probeerde zelf een ‘fileerschool’ op te richten, in samenwerking met de VDAB, maar uiteindelijk gingen die plannen niet door.”
In de laatste koelcel toont Stefan ons enkele bakken met visafval. Dat afval wordt opnieuw verkocht als grondstof voor vismeel en zelfs hondenvoer. “Als afval geen geld meer kost, maar begint op te brengen, dan zijn we goed bezig”, lacht Stefan. “De verkoop van karton levert 94,5 euro per ton op, de verkoop van isomo zelfs 175 euro per ton. Mijn zoon maakte samen met enkele andere studenten voor zijn eindwerk in kmo-management trendy krukjes en piëdestals van isomo. Daarnaast wordt isomo vooral gedowncycled tot isolatiemateriaal. Zo proberen we meer circulair te worden”, zegt hij.
In Nederland zie je momenteel dat niet enkel supermarkten klimaatneutraal willen worden, maar ook hun leveranciers. “We hopen dat ook in België leveranciers meer zullen moeten meedenken om CO2-neutraal te worden, samen met de supermarkten. Wij hebben ons huiswerk gemaakt en bouwen nu een voorsprong uit.”
Stefan ziet duurzaam ondernemen ruimer dan binnen de muren van het bedrijf. “Als visgroothandel is onze hofleverancier de zee of de oceaan. De plastic vervuiling is angstaanjagend, ik ben daar gevoelig voor. Als de oceanen onze allerbelangrijkste leverancier zijn, dan moeten we er alles aan doen om ze te beschermen. Anders gooien we onze eigen ruiten in. Wat kunnen we zélf doen om te vermijden dat ons verpakkingsmateriaal op de verkeerde plek terechtkomt, dat is het uitgangspunt. Daarom bouwen we het gebruik van isomo af. We gebruiken voor de retail PET-schaaltjes die 100 procent recycleerbaar zijn. Bij Intermarché leveren we in kartonnen dozen die zodanig behandeld zijn dat er geen water door komt. En voor Carrefour werken we met herbruikbare EPS-klapkratten via Euro Pool System. Die logistieke aanbieder reinigt ze voor ons, wij betalen een gebruiksrecht”, besluit hij.
