Het is bijzonder interessant om eens een blik te werpen op de huidige situatie op de arbeidsmarkt en de ontwikkelingen die we de afgelopen jaren hebben gezien. In januari 2024 registreerden we 29.770 werkzoekenden zonder werk (WZW), terwijl de VDAB in de voorgaande twaalf maanden maar liefst 39.158 vacatures ontving. Aan het einde van deze periode stonden er nog 7.631 posities open. Deze cijfers echoën de situatie van voor de coronacrisis toen we te maken hadden met een markt die tekenen vertoonde van extreme krapte.
Deze huidige marktcondities worden erg veelzeggend wanneer we ze vergelijken met die van tien jaar geleden, in januari 2014. Er waren toen nog meer werkzoekenden dan nu (35.105 WZW’s), maar toen stonden er het voorgaande jaar wel 15.000 vacatures minder open. Waar er vandaag nog 7.631 posities vacant zijn, waren dat er toen de helft minder, namelijk 3.835.
Profiel van de werkzoekenden
Een diepere duik in het profiel van de huidige WZW's onthult een gelijke verdeling tussen mannen en vrouwen en een evenredige spreiding over verschillende opleidingsniveaus: een derde laaggeschoold, een derde middelbaar geschoold, en een derde hooggeschoold. Deze werkzoekenden zijn niet uitsluitend jong of oud; 75% valt binnen de leeftijdsgroep van 25 tot 59 jaar, 15% is jonger dan 25, en 10% is 60 jaar of ouder.
Bijzonder zorgwekkend is dat bijna de helft (46%) al langer dan een jaar zonder werk zit, met 19% tussen één en twee jaar en 27% zelfs langer dan twee jaar werkloos.
- 46% Bijna de helft van de werkzoekenden zonder werk is al langer dan een jaar werkloos. Voor 27% is dat zelfs langer dan twee jaar.
Acties nodig
Gezien deze context herhaal ik de oproep van Voka KvK Vlaams-Brabant aan de politiek, zeker in dit verkiezingsjaar, voor gerichte acties:
- Interregionale arbeidsmobiliteit versterken: de samenwerking tussen de VDAB, ACTIRIS (Brussel), en FOREM (Wallonië) moet structureel verbeterd worden, vooral omdat Vlaams-Brabant strategisch gelegen is rond Brussel en langs Wallonië.
- Een daadkrachtig activeringsbeleid: gezien het aantal openstaande vacatures is het onaanvaardbaar dat zoveel mensen langdurig werkloos zijn. Een tijdslimiet op werkloosheidsuitkeringen lijkt een noodzakelijke stap.
- Ondersteuning voor langdurig zieken: de terugkeer naar werk voor mensen die langdurig ziek zijn geweest moet worden vergemakkelijkt en beloond, niet bestraft bij herval.
- Economische integratie van buiten EU: toegankelijk maken voor alle opleidingsniveaus.
- Duaal leren promoten: dit verdient meer aandacht en een passend statuut.
- Beloning voor bedrijven die investeren in opleiding: bedrijven die tijd en middelen besteden aan het opleiden van personeel moeten hiervoor erkend worden.
Vanuit Voka KvK Vlaams-Brabant begrijpen we ook dat het voor bedrijven een uitdaging kan zijn om zich aan te passen aan deze nieuwe realiteit. Inclusie en diversiteit op de werkvloer, in combinatie met investeren in opleiding en een sterke employer brand, zijn essentieel voor succes op de arbeidsmarkt. Wij staan klaar om bedrijven te ondersteunen met netwerken en trajecten binnen Welt, waarbij we gerichte coaching bieden op het gebied van diversiteit en inclusie. Dit is de sleutel tot een veerkrachtige en dynamische arbeidsmarkt die klaar is voor de toekomst.
Vragen of reageren?
Heb je vragen over arbeidsmarkt en HR? Of wil je graag reageren op dit artikel? Contacteer Steve Vanhorebeek, adviseur Arbeidsmarkt via steve.vanhorebeek@voka.be.
