In een recent interview sprak Wim Bosman van Credendo uitgebreid over zijn ervaringen met zakendoen in Kazachstan en Oezbekistan. Deze Centraal-Aziatische markten, die steeds meer toenadering zoeken tot Europa, bieden volgens hem zowel uitdagingen als unieke kansen voor Vlaamse ondernemers. Wim lichtte in detail de cultuurverschillen, onverwachte zakelijke mogelijkheden en belangrijke adviezen toe voor bedrijven die overwegen in deze regio actief te worden.
Cultuurverschillen in Kazachstan en Oezbekistan: “Het vertrouwen winnen is cruciaal”
Wim benadrukt enthousiast dat cultuurverschillen in Centraal-Azië vaak minder groot zijn dan men zou verwachten. “Veel bedrijven onderschatten dat er ook een sterk gevoel van verbondenheid is met Europa,” vertelt hij. Kazachstan ziet zichzelf niet als Russisch, Chinees of volledig Aziatisch, maar juist als een mix van Aziatisch en Europees. Deze cultuur van ‘neutraliteit’ maakt het volgens hem makkelijker voor Europese bedrijven om er voet aan de grond te krijgen.
De hoofdstad van Kazachstan, Astana, vergelijkt hij zelfs met Dubai vanwege de moderne, westerse uitstraling en snelle ontwikkeling. “Astana is een verrassend moderne stad, bijna futuristisch. Dat Westerse karakter maakt het zakendoen iets toegankelijker voor ons,” legt hij uit. Toch wijst hij erop dat ondernemers wel moeten investeren in het opbouwen van persoonlijke relaties. “Het winnen van vertrouwen is hier echt cruciaal. De bevolking is enorm gastvrij, maar die gastvrijheid moet je ook verdienen.”
Ook de jonge bevolking in Kazachstan en Oezbekistan is volgens hem opmerkelijk. “De jeugd is erg gericht op internationale opleiding; ze zijn ambitieus en goed opgeleid. Veel studenten studeren aan prestigieuze universiteiten in het buitenland, zoals Harvard, en keren terug met nieuwe ideeën en hoge verwachtingen van hun eigen toekomst,” vertelt hij. Dit biedt kansen voor Vlaamse ondernemers om samen te werken met deze internationaal georiënteerde professionals.
Onverwachte zakelijke kansen: “De technologie is vergevorderd en biedt inspiratie voor Vlaanderen”
Kazachstan en Oezbekistan bieden op technologisch vlak verrassend veel mogelijkheden. Een van de meest indrukwekkende voorbeelden die Wim noemt, is een nationale applicatie waarmee burgers hun volledige administratie digitaal kunnen regelen. “Met één app kun je alles beheren, van geboorteakten tot het verkopen van een auto. Alles wordt binnen 24 uur afgehandeld, zonder dat je van het ene loket naar het andere moet,” licht hij toe.
Daarnaast ziet hij volop kansen in de beveiligingssector. “Kazachstan is een ruimtevaartstaat met veel streng beveiligde zones, wat mogelijkheden biedt voor Vlaamse bedrijven met geavanceerde beveiligingstechnologieën,” vertelt hij. Biometrische beveiliging, op basis van de bloedbanen in de hand, is een technologie in volle ontwikkeling. “In een land met zulke hoge veiligheidsnormen is de vraag naar dit soort innovatieve technologieën groot, en er valt voor ons veel van te leren.”
Daarnaast wijst Wim er ook op dat de economische focus op transport en logistiek kansen biedt voor ondernemers. Hij vertelt hoe een grote investering van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD) in het transport tussen China en Europa zijn interesse in de regio wekte. “De infrastructuur tussen Oost en West wordt steeds beter. Vlaamse bedrijven kunnen hierop inspelen door logistieke diensten aan te bieden of zelfs productiefaciliteiten te overwegen,” voegt hij toe.
Advies voor ondernemers: “Wees aanwezig en bouw duurzame relaties op”
Voor Vlaamse ondernemers die een stap naar Kazachstan of Oezbekistan overwegen, heeft Bosman enkele praktische adviezen. Ten eerste raadt hij aan om lokale contacten goed te benutten, beginnend bij de ambassade. “Neem eerst contact op met de ambassade van Kazachstan en Oezbekistan in België en leg je intenties duidelijk uit. Dat maakt de weg vrij voor verdere introducties en helpt om in de juiste netwerken te komen,” zegt hij. Ook benadrukt hij het belang van Flanders Investment & Trade, een betrouwbare partner voor bedrijven die ondersteuning zoeken bij het vinden van lokale partners.
Vervolgens benadrukt Wim dat het opbouwen van een persoonlijke band onmisbaar is in de Centraal-Aziatische cultuur. “Reken niet alleen op telefoontjes of e-mails. Het wordt hier enorm gewaardeerd als je fysiek aanwezig bent en gesprekken aangaat met potentiële partners,” legt hij uit. Ondernemers moeten dus bereid zijn om tijd en middelen te investeren in het daadwerkelijk bezoeken van de regio. “Het kost tijd, maar dat is precies waar je het vertrouwen wint. Dat vertrouwen vormt de basis voor langdurige samenwerking.”
Hij waarschuwt ook voor mogelijke vooroordelen, bijvoorbeeld over corruptie. “Het idee dat je zonder omkoping niets gedaan krijgt, klopt niet. Kazachstan heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan het verbeteren van de zakelijke ethiek. Het rechtssysteem ontmoedigt corruptie, en ik heb zelf ervaren dat ze hier serieus mee omgaan,” benadrukt hij. Wel wijst hij op een subtiel aspect van de cultuur dat soms onderschat wordt: de sociale traditie van samen drinken. “In Kazachstan en Oezbekistan is het niet ongebruikelijk om na een meeting samen een glas, vaak vodka, te heffen,” zegt Wim lachend. “Het hoort bij de cultuur en helpt enorm om vertrouwen op te bouwen.”
