Deze week verviel eindelijk de verplichte naleving van de generieke gids voor ondernemingen. Deze aanpak is niet voor herhaling vatbaar. Hoe moet het dan wel?
Sinds 11 mei - twee maanden na het einde van de noodtoestand - valt deze verplichting eindelijk weg. Daarmee wordt de discrepantie opgeheven tussen de maatregelen die ondernemingen moesten naleven en de vrijheid die we kennen in het publieke leven. Voka wil met een meer gericht beleid een eventuele herhaling van zulke botte generieke maatregelen vermijden.
Heel snel na de start van de pandemie werd door de sociale partners een reeks maatregelen uitgewerkt die moesten toelaten om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan. Verschillende versies van de generieke gids volgden elkaar op en werden aangevuld met sectorspecifieke gidsen en protocollen. Dat crisisbeleid paste in de dringende en algemene maatregelen die noodzakelijk waren in de eerste COVID-19-golven die ons land overspoelde.
De volgende pandemie is een kwestie van tijd. Hebben we genoeg geleerd om die deskundig te beheersen?
Daan Aeyels, senior adviseur Welzijns- en Gezondheidsbeleid bij Voka
De toenemende kennis over de verspreiding, opvolging en preventie van het virus zorgde voor meer gerichte maatregelen dan een verlammende algemene lockdown. Er kwamen dashboards en data rond telewerk, testing & tracing, vaccinatie en ventilatie in ondernemingen. Het zomerplan en de barometer brachten duidelijkheid en perspectief voor burgers en ondernemingen.
Volgende pandemie
De volgende pandemie is een kwestie van tijd volgens een recente studie in Nature. Dan rijst de vraag of we voldoende lessen hebben geleerd om de volgende pandemie deskundig te beheersen. Volgens Voka kan het bestrijden van de pandemie fijnmaziger en preciezer. Zonder nefaste lockdowns, verplicht telewerk en botte generieke gidsen of sectorprotocollen.
Zo heeft het test- & tracebeleid nooit echt ingang gevonden in scholen en ondernemingen. Hoewel de regelmatige opvolging van COVID-19-incidentie in sectoren zinvol was, bleek ze niet in staat om de link te leggen tussen plaats van besmetting en de incidentie van sectoren. We slaagden er evenmin in om aan de hand van deze cijfers regionale uitbraken snel en van dichtbij op te volgen.
Hetzelfde kan gesteld worden van de vaccinatiecampagne: de meest gedetailleerde meting was de vrijwillige (!) rapportage van vaccinatiegraad in zorginstellingen. Dat lag niet aan de ondernemingen: zij waren voluit kandidaat om mee de schouders onder de vaccinatiecampagne en de opvolging ervan te zetten.
Risico's per bussiness unit
Willen we onze economie en ondernemingen echt wapenen tegen een volgende pandemie is het een must om een fijnmazig test-& tracesysteem en risicobeleid op te zetten. Een systeem waarin we de incidentie en de risico’s per onderneming of zelfs business unit gebruiken om snel en gericht de noodzakelijke maatregelen te nemen.
Zo’n systeem kan botte generieke maatregelen vermijden zodat de economie blijft draaien zonder lockdown, verplicht telewerk en massale injectie van publieke middelen. De kennis, creativiteit en bereidheid van ondernemingen en arbeidsartsen is er. Nu de politieke wil nog.
