Als de Vlaamse regering vrijdag tot een akkoord komt over een stikstofregeling is dat exact één jaar nadat het stikstofarrest onze vergunningverlening doorheen schudde. De rechter oordeelde toen dat Vlaanderen haar Europese natuurverplichtingen niet nakwam door een te laks stikstoftoetsingskader te hanteren bij de beoordeling van vergunningsaanvragen.
Die oude kaders uit 2014 schreven voor dat projecten maar pas verplicht werden om hun effecten op de nabijgelegen natuur gedetailleerd in kaart te brengen als hun bijdrage meer dan 5% bedroeg van wat het gevoeligste habitattype in de omgeving kon dragen. Gevolg was dat te veel dossiers probleemloos konden passeren terwijl de globale stikstofdruk niet afnam. En iedereen weet intussen dat die druk dringend omlaag moet omdat onze natuur lijdt onder te veel stikstof.
Belangrijk is dat de rechter niet verbiedt dat je een probleem als stikstof programmatisch aanpakt. Deze werkwijze houdt in dat je een vergunningsstop vermijdt door zekerheid te bieden dat de druk op termijn omlaag gaat door het nemen van allerlei maatregelen. Uiteraard moeten er dan wel voldoende garanties zijn dat de druk ook effectief afneemt en daar knijpt vaak het schoentje.
Van de stikstofneerslag van Vlaamse bronnen is 78% afkomstig van de landbouw, 15% van verkeer en maar 4% van de industrie.
Steven Betz, Voka
Om te weten welke maatregelen noodzakelijk zijn, is het dan weer belangrijk te kijken naar ieders bijdrage tot het probleem en de evolutie van die bijdrage. Doordat ammoniak (landbouw) meer impact heeft dan NOx (verkeer en industrie), is de bijdrage van sectoren in dit probleem zeer verschillend: van de stikstofneerslag van Vlaamse bronnen is 78% afkomstig van de landbouw, 15% van verkeer en maar 4% van de industrie. Opvallend is ook dat het oude toetsingskader voor NOx niet belette dat die paramater de voorbije 10 jaar sterk is gedaald (in tegenstelling tot ammoniak).
Juist omwille van de beperkte bijdrage van industrie en de neerwaartse evolutie van de NOx-uitstoot, was het perfect te verantwoorden dat de tijdelijke richtlijnen van minister Demir van mei vorig jaar een onderscheid maakten tussen de beoordeling van industriële projecten en landbouwdossiers. Ondanks het mooie rapport voor NOx, werd niettemin de drempel voor industrie verlaagd van 5% naar 1%. Een serieuze verstrenging dus maar nog steeds werkbaar.
Voor Voka is het evident dat deze methodiek om een onderscheid te maken tussen sectoren ook wordt voortgezet in de definitieve regeling. Anders oordelen zou enkel morrelen zijn in de marge en onze industrie financieel zwaar treffen zonder noemenswaardige winst voor onze natuur.
