Sinds november, toen de nieuwe lockdownmaatregelen voor extra pessimisme zorgden, lieten onze maandelijkse enquêtes een geleidelijke verbetering zien in het economische klimaat. Maar die positieve trend lijkt nu terug stilgevallen. Hoe krachtig de economie in 2021 herleeft, blijft voorlopig vooral afhankelijk van het virus. Komt er een derde golf/lockdown? Krijgen we iedereen gevaccineerd tegen de zomer?
De Vlaamse ondernemers blijven ongerust over de economische situatie. Dat blijkt deze week uit onze nieuwe enquête bij 800 Vlaamse bedrijven. Gemiddeld blijft de omzet van de Vlaamse ondernemingen zo’n 7% onder het normale niveau hangen. Dat is duidelijk beter dan tijdens de eerste lockdown toen dat gemiddelde omzetverlies rond 30% schommelde, maar blijft ver van normale omstandigheden.
Hoe sneller we vaccineren, hoe sneller we de economie in een hogere versnelling krijgen.
Bart Van Craeynest
Bovendien blijven de ondernemers voorzichtig met hun verwachtingen voor de rest van dit jaar. Een succesvolle vaccinuitrol zou later dit jaar wel een stevige herstelbeweging in onze economie op gang moeten brengen. Maar gezien de onzekerheid rond de vaccinaties en de toenemende mogelijkheid van nieuwe verstrengingen van de maatregelen blijven de ondernemers voorzichtig in hun verwachtingen. Voorlopig verwachten ze de terugkeer naar normaal pas voor 2022.
Onvolledig herstel in 2021
2021 wordt op economisch vlak sowieso duidelijk beter dan 2020. De impact van de huidige maatregelen is immers veel minder ingrijpend dan die van de eerste lockdown. Na de economische krimp met 6,3% in 2020, zal onze economie dan ook duidelijk terug groeien in 2021. Doordat ze niet op reis konden of minder konden winkelen of op restaurant gaan, werden veel gezinnen in 2020 ‘gedwongen’ om meer te sparen. In totaal spaarden de gezinnen zo’n 23 miljard meer dan in normale omstandigheden. Dat impliceert dat er een serieuze inhaalbeweging in de gezinsbestedingen zit aan te komen eens we het virus onder controle krijgen.
Hoe krachtig de economie in 2021 herleeft, blijft voorlopig vooral afhankelijk van het virus. Komt er een derde golf/lockdown? Krijgen we iedereen gevaccineerd tegen de zomer? Op basis van de huidige informatie is het waarschijnlijk dat onze economie in de eerste helft van dit jaar min of meer stagneert. Daarna maken de vaccins allicht de weg vrij voor een stevige versnelling in economische activiteit in de tweede helft van het jaar. Op die manier zouden we voor heel 2021 uitkomen op een economische groei van 4,5%. Daarmee krijgen we wel herstel, maar blijft dat herstel onvolledig.
De vaccinatiestrategie is de cruciale factor voor de economische dynamiek in de rest van dit jaar. Hoe sneller we vaccineren, hoe sneller we de economie in een hogere versnelling krijgen. De jongste cijfers op dat vlak zijn niet meteen geruststellend. Volgens de cijfers van ourworldindata.org lopen we de jongste weken achter op het Europese gemiddelde, en zeker op landen als Denemarken en Finland die binnen Europa voorop lopen. De aangekondigde versnelling van de vaccinaties moet de komende weken en maanden absolute prioriteit krijgen, ook om de economische schade te beperken.
Economische schade van 70 miljard in 2020-2021
Met het scenario van 4,5% economische groei in 2021 zal de economische activiteit in 2020-2021 gecumuleerd 70 miljard lager liggen dat wat die zou zijn geweest zonder corona (op basis van de economische vooruitzichten van net voor corona toesloeg). Om dat welvaartsverlies goed te maken, maar ook om onze toekomstige welvaart op te krikken, moet nu ook dringend werk gemaakt worden van een strategie om onze economie te versterken na deze crisis. Dat kan via grondige hervormingen en productieve overheidsinvesteringen. Voorlopig blijft het zeker op het vlak van die broodnodige hervormingen verontrustend stil.
