Onze economie zat het voorbije jaar op een corona-rollercoaster, en de rit lijkt nog niet meteen voorbij. De prioriteit moet zijn om het virus zo effectief mogelijk te bestrijden zonder onnodige economische schade toe te brengen.
In de eerste helft van het jaar kreeg de economische activiteit een dreun met een terugval van 15%, in België ongezien buiten oorlogstijd. Met de afbouw van de lockdown in de lente kwamen er duidelijke tekenen van beterschap. Volgens de eerste voorlopige ramingen van de Nationale Bank veerde de economie tijdens de zomermaanden met 8% op.
Maar die positieve trend is ondertussen terug stilgevallen. Volgens onze maandelijkse enquêtes onder Vlaamse ondernemingen bleef de omzet de voorbije maanden hangen. En het blijft nog maar de vraag hoe hard de nieuwe escalatie van de epidemie en de nieuwe maatregelen onze economie de komende weken en maanden zullen raken.
Het enige wat ondertussen zeker lijkt voor de komende maanden is dat de corona-rollercoaster nog niet achter de rug ligt.
Bart Van Craeynest
Voorlopig lijkt dat nog mee te vallen. De horeca krijgt uiteraard een nieuwe klap, maar uiteindelijk gaat dat om minder dan 2% van onze totale economische activiteit.
Hoe reageert consument?
De vraag blijft hoe de rest van onze economie, en onder meer de consument, reageert. Volgens onze nieuwste enquête verwachten vooral kleinere ondernemingen een moeilijk vierde kwartaal. Gemiddeld zien ondernemingen tot 10 werknemers hun omzet de komende maanden opnieuw met 5% krimpen. Grotere ondernemingen verwachten voorlopig evenwel weinig of geen last.
Ook de consument lijkt vooralsnog stand te houden. Het consumentenvertrouwen bleef in oktober nagenoeg stabiel. Maar de sfeer bij de consument kan snel omslaan, zoals het voorbije jaar al een paar keer bleek.
Veel onzekerheden
Het enige wat ondertussen zeker lijkt voor de komende maanden is dat de rollercoaster nog niet achter de rug ligt. De economische impact van de huidige maatregelen lijkt nog mee te vallen, maar de kans op bijkomende maatregelen is reëel en dan kan ook de economische impact snel toenemen.
Zo zou een nieuwe lockdown tot een duidelijke terugval in economische activiteit leiden. Daarnaast kunnen de Amerikaanse presidentsverkiezingen begin november voor extra onzekerheid zorgen op geopolitiek vlak en op de financiële markten. En begin januari volgt zo goed als zeker een harde brexit, met een zware impact voor de Vlaamse exportbedrijven.
Dubbele taak
Tegen die onzekere achtergrond hoeft het niet te verbazen dat de Vlaamse ondernemingen weinig beterschap verwachten voor 2021. Volgens onze enquête verwachten zij dat hun omzet ook volgend jaar nog 11% onder het ‘normale’ niveau zal blijven hangen.
In die context ligt er voor onze overheden een dubbele taak. De prioriteit daarbij moet zijn om het virus zo effectief mogelijk te bestrijden zonder onnodige schade toe te brengen aan onze economie. Zolang we het virus niet onder controle krijgen, zal onze economie kwetsbaar blijven. Daarnaast moeten we ons economisch potentieel zo veel mogelijk vrijwaren/versterken doorheen de crisis.
Enkel als we daarin slagen, kunnen we na deze crisis onze welvaart op een redelijke termijn terug herstellen.
