Voka juicht de eerste goedkeuring van het decreet ‘Vlaamse Toetsen’ toe. We vinden hierin heel wat terug dat essentieel is om de onderwijskwaliteit te verbeteren.
Al sinds het memorandum van 2019 pleit Voka voor de invoering van een centraal examen. Aanleiding hiervoor was de vaststelling dat de kwaliteit van het onderwijs in Vlaanderen jaar na jaar achteruit gaat, terwijl we één van de duurste onderwijssystemen in Europa hebben.
Onze belangrijkste bezorgdheid daarbij is natuurlijk dat we ook signalen krijgen vanuit ondernemingen dat steeds meer jongeren niet over de juiste competenties beschikken om succesvol door te stromen naar de arbeidsmarkt. Ook in het hoger onderwijs stelt men dit vast.
We waren dan ook opgetogen toen dit idee mee vorm kreeg in het Vlaams regeerakkoord 2019-2024 onder de vorm van gevalideerde, gestandaardiseerde en genormeerde proeven.
Kwaliteitsmonitoring
De bedoeling was dat deze proeven de vinger aan de pols zouden houden van het onderwijsbeleid als kwaliteitsmonitoring. Het is een manier om leerwinst van jongeren in kaart te brengen en te bekijken hoe deze evolueert op schoolniveau. Een eerste belangrijke horde werd reeds in januari 2022 genomen met de conceptnota ‘Onderwijskwaliteit verder monitoren via Vlaamse toetsen’.
We kunnen alleen maar toejuichen dat de Vlaamse Regering nu verder doorgaat op dit elan met de eerste goedkeuring van het decreet ‘Vlaamse Toetsen’. We vinden in dit decreet heel wat zaken terug die ook in onze ogen essentieel zijn om de onderwijskwaliteit in eerste instantie te monitoren, maar ook terug te verbeteren.
Zo blijft iedere school verantwoordelijk voor haar eigen kwaliteit. De toetsen zullen echter vooral tot doel hebben om het bestaande kwaliteitsbeleid te versterken. Niet enkel leerlingen zullen geïnformeerd worden over hun prestaties. Ook scholen en inspectie zullen via deze toetsen meer informatie krijgen over hoe zij presteren in functie van leerwinst bij leerlingen. Op basis van deze informatie zullen scholen accurater pedagogisch-didactisch handelen van leraren en leerproces van leerlingen kunnen ondersteunen.
Focus op wiskunde en Nederlands
In deze eerste fase zal de focus gelegd worden op wiskunde en Nederlands. Het gaat dus maar om een beperkt aantal vakken, maar dit zijn wel fundamentele domeinen in het onderwijscurriculum. Deze vakken hebben bovendien een belangrijke voorspellende waarde naar later succes op de arbeidsmarkt en verdere studies.
Wij willen echter benadrukken dat deze horde geen eindpunt is. Er zal nog heel wat moeten gebeuren als we de kwaliteit van ons onderwijs écht fundamenteel weer willen opkrikken. Voka heeft in het verleden al verschillende voorstellen gelanceerd, zoals een betere studie-oriëntering, sterkere leraren en lerarenopleidingen, wetenschappelijk onderbouwde didactiek, ambitieuze eindtermen, professionelere schoolbesturen met meer autonomie, groter beleidsvoerend vermogen van directeurs enzovoort. Deze Vlaamse toetsen zijn slechts één stukje van de puzzel.
