De impact van de brexit heeft zich nog maar gedeeltelijk gemanifesteerd: zo verwachten 3 op 4 bedrijven uit een nieuwe Voka-enquête bijkomende hinder aan VK-zijde voor douane en andere grensformaliteiten in 2022.
Het lijkt moeilijk te geloven maar het Verenigd Koninkrijk is nu al bijna twee jaar geen lid meer van de Europese Unie. Zo trad het terugtrekkingsakkoord in werking op 31 januari 2020 waarmee het VK officieel uit de EU trad.
De ‘echte’ brexit vond echter ruim een jaar later plaats: 1 januari 2021 luidde immers het einde van de zogenaamde transitieperiode in, waardoor bedrijven ook in de feiten heel concreet geconfronteerd werden met de negatieve gevolgen van de brexit.
Tegen alle verwachtingen in, bleef de chaos in de onmiddellijke nasleep van die echte brexit in grote mate uit, althans aan deze zijde van Het Kanaal. Onze bedrijven, havens en overheden waren goed voorbereid en wisten de initiële impact van de brexit uitermate goed op te vangen.
Het is uitermate belangrijk dat we blijven inzetten op oplossingen om de bijkomende administratieve en financiële lasten op te vangen.
Gilles Suply, Manager Plan Samen Groeien
Dat betekent echter absoluut niet dat bedrijven geen negatieve impact hebben ondervonden van de brexit: in een enquête die Voka vorige week heeft afgenomen bij 80 Vlaamse bedrijven die intensief zakendoen met het VK geven bijvoorbeeld 2 op 3 bedrijven aan dat ze geconfronteerd worden met een kostenstijging ten gevolge toegenomen douaneformaliteiten.
Uit een eerdere brexit-enquête van Voka bleek dat Britse activiteiten van Vlaamse bedrijven gemiddeld genomen ongeveer 5% duurder zijn geworden na de brexit. De toegenomen douanekosten zijn vandaag verantwoordelijk voor het leeuwendeel van deze kostenstijging.
Brexit hinder zal nog toenemen
De impact van de brexit heeft zich bovendien slechts nog maar gedeeltelijk gemanifesteerd: zo verwachten 3 op 4 bedrijven uit de Voka-enquête bijkomende hinder aan VK-zijde voor douane en andere grensformaliteiten in 2022.
De Britten hebben dan ook in 2021 omwille van capaciteitsproblemen gekozen om de douane controles gefaseerd in te voeren. In 2022 komen er nog heel wat controles bij die vandaag nog niet aan de orde zijn.
Bovendien zullen bedrijven ook meer gedetailleerde informatie moeten kunnen voorleggen aan de douaneautoriteiten om te kunnen genieten van de nultarieven die vastgelegd werden in het nieuwe handelsverdrag tussen de EU en het VK. Dat geldt overigens voor zowel invoer uit als uitvoer naar het VK.
Kosten omhoog
Ten slotte is de Britse regering onder Premier Johnson erop gebrand om af te wijken van EU regelgeving om concrete invulling te geven aan de (holle) slogan van ‘taking back control’. In de bedrijfswereld is er een brede consensus dat de meerwaarde van divergentie zeer beperkt is en vooral de kosten dreigt omhoog te jagen.
Een concreet voorbeeld hiervan is de ‘UKCA’ markering die vanaf 2023 verplicht gebruikt moet worden voor goederen die in Groot-Brittannië op de markt worden gebracht. Dit is niet veel meer dan een duplicatie van de Europese CE-markering zonder duidelijk aantoonbare meerwaarde.
Gateway2Britain
Het is dan ook uitermate belangrijk dat we blijven inzetten op het uitwerken van oplossingen om de bijkomende administratieve en financiële lasten ten gevolge van extra douaneformaliteiten zoveel mogelijk op te vangen.
Het Gateway2Britain-project dat VIL en Deloitte met ondersteuning van Voka uitwerken op vraag van VLAIO en FIT verdient op dat vlak alle steun. Dit project betracht om een zogenaamde ‘green corridor’ tussen Vlaanderen en het VK op poten te zetten: deze zou er moeten voor zorgen dat er nauwelijks nog controles in havens gebeuren voor zendingen onder de green corridor waardoor onze bedrijven serieus ontlast zouden worden.
Dat is een ambitieuze doelstelling. Willen we dat Vlaanderen blijft geboekstaafd staan als dé brug bij uitstek voor handel tussen de EU en het VK, moeten we echter proactief handelen en durven de lat hoog te leggen. Het zal vooral zaak zijn om ook de Britten warm te maken om mee te stappen in dit verhaal.
