Op 23 juni 2016 beslisten de Britten dat ze geen deel meer wilden uitmaken van de Europese eenheidsmarkt waarin mensen, goederen, diensten en kapitaal vrij kunnen circuleren over de nationale grenzen. Een te betreuren keuze, maar tegelijkertijd een soevereine beslissing die gerespecteerd moet worden. Over hoe de relatie nu vorm zal krijgen, is al veel inkt gevloeid. Even voor de zomer bijvoorbeeld had ik het in mijn tweewekelijks Standpunt nog over de identiteitscrisis van de EU. “Ze staat te ver van de burger en mist de nodige transparantie om een wervend verhaal te vormen”, klonk het toen. Steeds vaker hoorden we negatieve stemmen over het nut en de zin van de Europese Unie. De complexiteit leek de functionaliteit vaak te overstijgen.
Een mooie zomer later en minder dan een half jaar verwijderd van 29 maart 2019, de dag waarop het Verenigd Koninkrijk de Unie verlaat, is het alsof het water nog steeds even diep is. In die context vond vorige week de Salzburg-top plaats, waar regeringsleiders elkaar ontmoetten om onder andere het terugtrekkingsakkoord te bespreken. Theresa May werd er met haar voorstel – met vrijhandelszone voor goederen maar eigen importheffingen aan de Britse buitengrenzen – teruggefloten. Intussen wordt ook de onenigheid in Londen alsmaar groter. De conservatives raken het niet eens over de keuze voor een harde of zachte Brexit en de onderhandelingen blijven struikelen over de Ierse grens. Of die patstelling werd beslecht op het partijcongres van de conservatieven weten we begin oktober, als deze Ondernemers net in uw bus is gevallen.
Het hoeft geen uitleg dat de tijd om tot een compromis te komen dringt. Rechtszekerheid voor onze ondernemers is cruciaal. Er is duidelijkheid nodig over de nieuwe handelsrelatie en een echte transitieperiode die onze ondernemers in staat stelt om zich voor te bereiden op nieuwe maatregelen. 
De EU maakt turbulente jaren door (cfr. staatsschuldencrisis, migratiestromen,…) en door de stroeve Brexit-onderhandelingen blijft de onzekerheid aanslepen. De EU moet in deze crisissen haar veerkracht bewijzen en de gepaste antwoorden formuleren. Dat is hun verdomde plicht. De toegenomen kritische houding ten aanzien van de EU hoeft niet per se een negatieve evolutie te zijn: ze geeft immers aan dat de Europese bevolking minder onverschillig geworden is en meer betrokken wil zijn bij het Europees debat. Nooit eerder zag de Europese burger beter wat de voordelen kunnen zijn van onze georganiseerde unie. Sinds de Brexit en de top in Salzburg zien we eindelijk een meer eensgezind en verenigd Europa. Ondergronds is er een positieve verschuiving aan de gang die op middellange termijn hopelijk voor een slagkrachtiger Europa kan zorgen. Maar de uitdagingen blijven gigantisch groot: de Euro overeind houden, de illegale migratie naar de EU managen,…
Laat ons dan ook voluit focussen op het weliswaar schamele licht aan het einde van de tunnel. Het is nu cruciaal om naar de toekomst te kijken, om het losmaken van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie zo goed en ordelijk mogelijk te organiseren. Want ‘no deal’ is de slechtste deal die er is, zowel voor de Britten als voor de Unie. We moeten het eens worden over de voorwaarden van onze toekomstige betrekkingen en een akkoord daaromtrent kan niet langer op zich laten wachten. Onze ondernemers moeten nu maatregelen nemen om hun handelsrelaties veilig te stellen of om de gevolgen van een harde Brexit, zonder overeenkomst, op te vangen.
Verderop in deze Ondernemers hebben we daarover nog een interview met Johan Van Overtveldt en leest u hoe wij u als Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen kunnen ondersteunen. “We hope for the best and prepare for the worst so we won’t be surprised by anything in between.”
