Jo Antoons, leidende migratie-expert bij Fragomen in Brussel
Als buitenlands bedrijf een vestiging openen in België, Nederland of Luxemburg en daarvoor personeel laten overkomen? Dan kan je bij de Brusselse vestiging van het Amerikaanse advocatenkantoor Fragomen terecht. “Helaas merken we de laatste jaren dat ons land aanzien verliest bij internationale bedrijven. Nederland wint dan weer terrein", vertelt Jo Antoons. De Managing Partner van Fragomen in Brussel heeft een reeks aanbevelingen om België en Brussel weer meer op de kaart te zetten.
Tekst: Joke Verbeke - Foto's: Studio Dann
Wat doet Fragomen precies?
“Als gespecialiseerd advocatenkantoor staan we bedrijven bij als ze buitenlandse arbeidskrachten willen aantrekken en tewerkstellen. De zowat 70 medewerkers van ons Brussels kantoor bieden begeleiding en advies over migratie en mobiliteit in België, Nederland en Luxemburg. Gezien onze expertise en ligging in het hart van Europa, ondersteunen we ook bedrijven met Europese mobiliteitsstrategieën en proberen we onze stempel te drukken op de Europese agenda rond migratie en tewerkstelling.”
Welke groei verwacht je voor jullie activiteiten in België en Brussel?
“Helaas merken we de laatste jaren dat ons land een stukje aanzien verliest bij internationale bedrijven. Tussen 2011 en 2019 daalde de Amerikaanse tewerkstelling in België met 5,9%, terwijl die in Nederland groeide met maar liefst 16,9% en ook in Frankrijk en Duitsland steeg, zo blijkt uit cijfers van AmCham Belgium. We merken dus dat Amerikaanse bedrijven er eerder voor kiezen om hun regionaal hoofdkantoor te openen in Nederland dan in ons land. Daarom hebben we bij onze noorderburen een bijhuis geopend. Onze groei zal zich dus eerder situeren in Nederland dan in België.”
Met welke belemmeringen heeft dat te maken?
“De loonkosten, met inbegrip van de sociale zekerheidskost, zijn natuurlijk een belangrijke factor. Ook de recente wijzigingen aan het voordelig belastingstelsel voor buitenlandse kaderleden kunnen een belangrijke meerkost voor bedrijven opleveren. Daarnaast is er het systeem van de automatische loonindexering, dat tevens geldt voor buitenlandse onderdanen die tijdelijk naar ons land gedetacheerd worden. Kortom, het gaat om de kost maar ook om de complexiteit van de regelgeving.”
Geen onestopshop
Waar schiet het beleid tekort als het gaat over het aantrekken van buitenlands talent?
“Europa heeft de lidstaten verplicht om een gecombineerde werk- en verblijfsvergunning in te voeren, de zogenaamde single permit. Gezien de structuur van ons land is dat in België geen evidentie: het luik verblijf is een federale bevoegdheid, het luik tewerkstelling een regionale. Daardoor krijgen we vaak te kampen met heel wat vertraging. De doorlooptijd om een buitenlandse onderdaan tewerk te stellen is algemeen genomen te lang. Dat is een competitief nadeel. In Nederland krijgen grotere bedrijven die al enige tijd economisch actief zijn in Nederland een bevoorrechte behandeling als ze talent willen binnenbrengen, via het systeem van ‘erkend referent’. Zij kunnen genieten van een snellere doorlooptijd en moeten minder documenten aanleveren bij de aanvragen. Bovendien zijn diploma’s er minder van belang. Dat ligt hier anders: middengeschoold personeel dat niet behoort tot een knelpuntberoep, krijgt moeilijk voet aan de grond. En dan is er nog het verwelkomingsaspect. In Nederland is er een Expat Center, waar expats ontvangen worden met een koffietje en waar ze al hun administratie in één keer in orde kunnen maken. Zo’n onestopshop hebben wij niet.”
Zie je nog andere bottlenecks?
“Uit de Talent Attractiveness Study van de OESO waaraan Fragomen heeft meegewerkt, blijkt dat de Europese Lidstaten toch wat achterop hinken vergeleken met o.a. Australië, Canada en Nieuw-Zeeland. We zijn er in Europa nog niet in geslaagd om de Europese eenheidsmarkt open te stellen voor buitenlands talent. We blijven een samensmelting van 27 lidstaten die elk op hun manier mensen proberen aan te trekken. Terwijl we eigenlijk Europa als één regio naar voor zouden moeten schuiven bij investeerders en bij werknemers en hun gezinsleden.”
Moeten we naar een geïntegreerde immigratiepolitiek voor heel Europa?
“Immigratie is een gevoelige materie die hoofdzakelijk een bevoegdheid is van de lidstaten. Niettegenstaande zou Europa er voor moeten zorgen dat buitenlandse onderdanen die in een EU-land aan de slag zijn, ook gemakkelijk kunnen verblijven en werken in andere lidstaten. Zeker met het oog op de ‘future of work’ moeten we de intra-Europese mobiliteit voor niet-EU onderdanen versterken, bijvoorbeeld door remote working mogelijk te maken en/of een visa te voorzien voor ‘digital nomads’.”
De Europese instellingen, de multiculturaliteit en het feit dat je in Brussel volop kan proeven van cultuur en horeca, dragen bij tot de aantrekkingskracht van ons kantoor.
Jo Antoons, Managing Partner van Fragomen Brussels
Welke trends zie je op het vlak van internationale arbeidsmobiliteit?
“Het aantal dossiers is sinds vorig jaar duidelijk toegenomen. Aan de ene kant gaat het vaak om een relocatie van de werknemer én het gezin, voor een lange termijn. Aan de andere kant zijn de meer flexibele vormen van arbeidsmigratie en kortetermijnreizen in trek. Mensen houden bijvoorbeeld hun woonplaats in hun thuisland en gaan verschillende keren per jaar op buitenlandse zakenreis. Of gereloceerde werknemers gaan op vakantie in hun thuisland en vragen om een tijd van daaruit te mogen werken. Die veranderende tewerkstellingsvormen vertalen zich niet altijd in de wetgeving.”
De verwachtingen van jullie klanten veranderen ook?
“Dat klopt. Klanten verwachten niet alleen meer dat we het administratieve luik in orde brengen om iemand legaal te laten verblijven en tewerk te stellen. Belangrijker zijn de vragen naar innovatieve oplossingen om mensen zo snel en flexibel mogelijk aan boord te krijgen en om het hoofd te bieden aan elke mogelijk probleemsituatie, zoals we die kenden omwille van Covid of Brexit. En ze rekenen er ook op dat we wegen op het beleid.”
Iets teruggeven aan de samenleving
Jullie eigen kantoor is een weerspiegeling van jullie activiteiten voor klanten?
“Zeker. Wij werven zelf in het buitenland aan om mensen met de juiste skillset te vinden. 40% van de mensen die bij ons werken, is buiten België geboren. Van de mensen die we recent hebben aangeworven, is een kwart gereloceerd naar België. Hier worden meer dan 20 talen gesproken. Dat maakt dat ons kantoor een weerspiegeling is van wat we doen en wat belangrijk is voor ons: de wereld samenbrengen en alle mogelijke verschillen tussen mensen omarmen. Diversity, equity en inclusiveness zijn belangrijke waarden. Daar werken we hard aan. Met een aantal advocatenkantoren uit Brussel hebben we een alliantie opgezet waarmee we inclusiviteit op de werkvloer promoten. We hechten er ook veel belang aan iets terug te geven aan de samenleving. Enerzijds via pro bono-werk, anderzijds via projecten om mensen uit conflictgebieden aan de juiste job te helpen in een ander land. In de VS, het VK en Australië gebeurt dat al in samenwerking met de NGO ‘Talent Beyond Boundaries’ (TBB). We willen dit nu uitbreiden naar Europa via het project ‘Displaced Talent for Europe’ (DT4E). Getalenteerde mensen die zijn moeten vluchten naar Jordanië en Libanon worden daarin geconnecteerd met werkgevers in België, Ierland, Portugal en het VK.”
Hoe evalueer je jullie aanwezigheid in Brussel?
“Het is een grote meerwaarde om zo centraal gevestigd te zijn. Het is positief dat we zo vlot bereikbaar zijn met het openbaar vervoer, want we willen een groen bedrijf zijn. Bovendien is huisvesting in Brussel vrij betaalbaar, in vergelijking met andere grootsteden zoals Londen en Amsterdam. Ook de aanwezigheid van de Europese instellingen, de multiculturele identiteit van Brussel en het feit dat je hier volop kan proeven van cultuur en horeca, zijn aspecten die bijdragen tot de aantrekkingskracht van ons kantoor. Als ik dan toch een aandachtspunt moet noemen, is dat het veiligheidsgevoel in de stad: we willen dat iedereen veilig kan vertoeven en werken in Brussel”
Over Fragomen
Fragomen is een toonaangevend advocatenkantoor voor immigratierecht. Het bedrijf heeft meer dan 4.300 immigratiespecialisten in meer dan 55 kantoren over de hele wereld, en is actief in ruim 170 landen. Fragomen biedt begeleiding en advies aan ondernemingen en individuen over immigratie en mobiliteit. Het kantoor in Brussel werkt voor multinationals en middelgrote bedrijven die buitenlandse medewerkers willen tewerkstellen in België, Nederland en Luxemburg en/of naar oplossingen zoeken voor een tewerkstelling op het gehele Europese grondgebied. Bovendien heeft het kantoor een ruime expertise opgebouwd in het ondersteunen van particulieren bij de immigratie-aspecten verbonden aan het opzetten van een bedrijf en in het adviseren rond persoonlijke immigratie-behoeften.
Wie is Jo Antoons?
Jo werkt al 10 jaar bij Fragomen Brussel, waarvan bijna 6 jaar als Managing Partner. Een van de redenen om bij Fragomen aan de slag te gaan, was de locatie van het kantoor in het hartje van Brussel. “Ik heb jarenlang in de Vlaamse rand rond Brussel gewerkt. Ik wou me graag onderdompelen in Brussel en alles wat onze hoofdstad te bieden heeft”, vertelt ze. In haar vrije tijd komt ze graag tot rust in de natuur, vandaar de keuze om in Molenstede (bij Diest) te blijven wonen.
