Op woensdag 28 september organiseert Voka Health Community haar jaarlijks congres Meer waarde - Integraal en preventief samenwerken. Dit jaar is het centrale thema 'betaalbaarheid en financiering van onze gezondheidszorg'. Er wordt ingegaan op de vraag hoe we het systeem gefinancierd blijven krijgen én betaalbaar houden, en dat vanuit het perspectief van de gebruiker én de zorgondernemer. In de aanloop naar het congres interviewen we alvast verschillende toekomstdenkers, die hun visie geven op het onderwerp. Deze week: Luc Colemont, oprichter en stuwende kracht van de vzw Stop Darmkanker.
Darmkanker doodt in ons land elke dag 10 mensen. Nochtans kan de ziekte vroegtijdig opgespoord worden, met een eenvoudige test van de stoelgang. Dan is de kans op genezing 90%. Toch krijgt 1 op de 20 Belgen te maken met darmkanker. Daar wil de vzw Stop Darmkanker iets aan doen, vertelt dokter Luc Colemont, die van de strijd tegen darmkanker zijn levenswerk maakt. Als maagdarmspecialist verdiepte hij zich in 2004 voor het eerst in screening en het belang daarvan. De jaren daarna ging hij in heel Vlaanderen lezingen geven voor huisartsen en in 2010 richtte hij samen met 3 studenten een actiegroep op. In 2012 werd het tijdelijk bedoelde initiatief een heuse organisatie, met de oprichting van de vzw Stop Darmkanker. Dokter Colemont combineerde het werk jarenlang met zijn fulltime activiteit als arts, tot hij in 2016 besloot om zich 100% op de vzw te focussen.
“Wij zijn een preventieorganisatie, geen patiëntenorganisatie; we zijn een actiegroep, geen werkgroep. We willen iedereen overtuigen van het belang van vroegtijdige opsporing van poliepen en darmkanker”, legt hij uit. Sedert hij fulltime voor de vzw werkt heeft Colemont meer dan 600 keynotes en lezingen gegeven in binnen- en buitenland. Samen met medewerkster Ishia Opgenhaffen zet hij naast die lezingen ook heel wat andere tools in: een filmpje, website, sociale media, een stripverhaal,…
“Onze (letterlijk en figuurlijk) grote boodschap? Doe de test!”
Bonus
“Onze grote boodschap – letterlijk en figuurlijk – is: doe de test. Het is wetenschappelijk bewezen dat de test werkt om vroegtijdig kankers op te sporen. Zo kunnen we levens redden, leed vermijden en kosten besparen.” Als het gaat over die screening, is er zeker nog werk aan de winkel. Aan het Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker, waarbij Vlamingen tussen de 50 en 74 jaar oud om de twee jaar per post een test voor de stoelgang toegestuurd krijgen, namen sinds de lancering in 2013 nog nooit zo weinig mensen deel. “In 2020 hebben in Vlaanderen voor het eerst minder dan 50% deelgenomen, 48,5% om precies te zijn. Dat zou toch veel beter moeten! Bij onze Noorderburen doet 70% mee aan het bevolkingsonderzoek. We mogen in Vlaanderen iets ambitieuzer zijn”, vindt hij.
Het is Vlaanderen dat de kosten draagt voor het grootschalige bevolkingsonderzoek. “Dat is een vreemde situatie: de kosten voor preventie worden gedragen door de Vlaamse overheid, maar de winst die geboekt wordt (minder dure behandeling) is voor het RIZIV. Er zijn tussen de regio’s verschillen in aanpak, iets wat ik in het buitenland niet uitgelegd krijg. In Wallonië neemt nog geen 20% deel aan het bevolkingsonderzoek, wat mij betreft een mislukking. Eigenlijk zou er een bonus moeten zijn voor wie het beter doet dan de drempel van 45% deelname, die de Europese Commissie oplegt.”
Op de besparing die vroegtijdige detectie oplevert, kan hij geen precies bedrag plakken, maar die is enorm, daar is hij van overtuigd. “Kijk maar naar nieuwe medicatie die gegeven wordt bij uitzaaiingen. Die kost tot 100.000 euro per patiënt per jaar. Als je die therapie bij verschillende patiënten kan vermijden door méér gebruik van een eenvoudige en erg goedkope test, zijn de besparingen gigantisch. Bovendien mag je niet onderschatten dat er heel wat leed vermeden wordt. Dat kan je met geen enkele studie berekenen.”
Partnerships
Bij de vzw zien ze een belangrijke rol weggelegd voor bedrijven. “Zij realiseren zich dat de gezondheid van hun werknemers hun belangrijkste kapitaal is. Daarom doen ze al heel wat inspanningen op het vlak van mentaal welzijn en beweging. Het is zeker in hun belang om ook te sensibiliseren over het belang van screening op darmkanker. Als je weet dat 1 op de 20 Belgen ooit geconfronteerd wordt met darmkanker, zijn dat in een bedrijf met 400 personeelsleden maar liefst 20 mensen.” Partnerships met bedrijven zijn cruciaal voor de vzw, want die wordt niet gesubsidieerd door de overheid. “Gelukkig zijn er mensen als Marc Coucke die ons via Alychlo al jaren steunt. We zijn onze talrijke donateuren ook erg dankbaar, net als de vele mensen die acties organiseren om geld op te halen voor ons. Die personen kunnen we niet genoeg bedanken!” besluit Colemont.
Ontdek hier de visie van onze andere toekomstdenkers.