De Nederlandse premier Rutte gebruikte België onlangs als voorbeeld van een niet te volgen land dat door fout beleid geen grote multinationals meer telt. De uitspraak zorgde voor de nodige controverse in ons land en ze werd voor een deel terecht weerlegd. Maar er zit zeker een kern van waarheid in de uitspraak. We hebben geen Philipsen, Unilevers of Shells (meer). Maar misschien is dat aan het keren. Uit onverwachte hoek krijgen Belgische bedrijven met veel ambitie steun. Die komt van de ECB in de vorm van lage rente en een dure euro. Dat schrijft Stijn Decock, hoofdeconoom van Voka.
Hét bedrijfsnieuw
s in Vlaanderen de voorbije week was ongetwijfeld het overnamebod van de groenten- en fruitspecialist Greenyard op bananenmultinational Dole (op dit moment is nog niet bekend of dat bod gelukt is). Als de overname lukt, verdubbelt de omzet van Greenyard in een klap tot acht miljard euro. Hiermee zou het Vlaamse bedrijf groter worden dan bekende sectorgenoten zoals Chiquita en Del Monte. Greenyard zou volgens waarnemers voor de operatie rond de 2,5 miljard euro moeten neertellen.
Greenyard kan dat omdat het dat overnamebedrag voor een belangrijk deel kan lenen tegen goedkope voorwaarden. Volgens analisten zou het rond 3,5% rente betalen op de lening. De bedrijfscashflowmarge (ebitda) van Dole wordt geschat op 4,7%. Dus zelfs zonder kostensynergie is er al een positief hefboomeffect op de overname.
AB Inbev
De (mogelijke) deal doet sterk denken aan de strategie van AB Inbev, het grootste Belgische bedrijf ter wereld. AB Inbev is op 20 jaar tijd uitgegroeid van een lokale Belgische brouwer tot de afgetekende nummer één in de wereldwijde biermarkt. Dat dankt het aan een strategie om in een rotvaart grote overnames te doen. Die financierde ze telkenmale deels via kapitaalverhogingen en (hoofdzakelijk) via schulden. Essentieel hierbij is dat de rente op de lening voor de overname onder de cashflowmarge van het overgenomen bedrijf moet liggen. Kostensynergieën en een duidelijke strategie dreven het positief verschil tussen de rente en de cashflowmarge verder op. Waardoor het bedrijf snel kon bijtanken voor een nieuwe overname.
“De lage rente geeft mature Vlaamse bedrijven met ambitie de unieke mogelijkheid om via overnames in een hogere klasse te spelen.”
Hoe lager de rente, hoe interessanter dergelijke overnames worden. Dankzij de extreem lage rentes in Europa kon AB Inbev in 2015 zijn ultieme slag slaan met de overname van nummer vier in de brouwerswereld, het Zuid-Afrikaanse SABMiller, voor maar liefst 95 miljard euro. Hierdoor is AB Inbev nu afgetekend groter dan de nummers twee en drie, respectievelijk Heineken en Carlsberg. Zonder het monetair beleid van de ECB zou deze gigantische via schuld gefinancierde overname veel minder evident zijn geweest.
Dat zeer soepel monetair beleid staat weliswaar steeds meer ter discussie, waarbij getwijfeld wordt of het lang aanhouden van extreem lage rentes en het injecteren van geld in het systeem nog veel economisch nut heeft. En vooral, of het op termijn geen gevaarlijke zeepbellen in de economie blaast. We gaan hier nu niet in op die discussie (we deden dat al in eerdere columns). Het gunstige neveneffect is wel dat Europese bedrijven goedkoop kunnen lenen voor overnames.
Dat voordeel is in een geglobaliseerde wereld belangrijk. In de economische machtsstrijd tussen de drie grote blokken Amerika, Europa en Azië moest Europa de jongste tien jaar vaak het onderspit delven. Het heeft niet de grote eengemaakte en eentalige markt zoals de VS, waardoor alle grote platformbedrijven Amerikaans en niet Europees zijn. Het heeft evenmin een overheid die via allerlei restricties een ongelijk speelveld creëert tussen eigen en buitenlandse bedrijven (zoals China). Daarnaast speelt de demografie in het nadeel van Europa. Het heeft ook niet de structurele groeimotor van de consumptieconvergentie, die wel sterk in Azië speelt.
De lage rente en de dure euro zijn op dit moment de grootste troeven voor Europese bedrijven die via overnames willen groeien. De dure euro maakt dat ondernemingen relatief minder moeten betalen voor bedrijven in niet-eurolanden. Hierdoor kunnen Europese multinationals zich handhaven en groeien in de internationale competitiestrijd.
Niet voor alle bedrijven
Maar de lage rente speelt niet in het voordeel van ieder type bedrijf. Het soort
overnames dat AB Inbev of Greenyard doorvoert, geldt typisch voor bedrijven in eerder mature sectoren met stabiele inkomstenstromen en vooral een heldere ambitieuze groeistrategie. Die stabiele inkomstenstromen zijn nodig om de rente te kunnen betalen en een deel van de schulden terug te betalen. Voor groei- en kleine bedrijven speelt de rente veel minder in het voordeel omdat hun bedrijfs- en winstmodel nog te onzeker is voor de kredietmarkt. Zij moeten een beroep doen op de durfkapitaalmarkt, die volgens een heel andere logica werkt.
Het voordeel voor Vlaanderen is dat we relatief veel bedrijven kennen in traditionele sectoren met vrij constante inkomstensstromen. Denk aan voeding, textiel, machinebouw, transport, … Voor bedrijven met enige omvang, ambitie en durf is het dus nu het moment om hun slag te slaan. Het olietankerbedrijf Euronav en bioscoopgroep Kinepolis volgen alvast deze strategie en tanken goedkoop geld voor niet-Europese overnames.
Bij deze strategie zijn er wel twee belangrijke waarschuwingen. Vooreerst is ze niet zonder risico. Mature sectoren werken vaak met kleine marges. Een tegenvaller, overschatte kostensynergieën of een licht veranderde markt kunnen betekenen dat de cashgeneratie van de overname onder de rentekosten komt te liggen. Waardoor het bedrijf snel gaat bloeden en finaal zelf ten onder kan gaan. De tweede waarschuwing is dat het huidig renteklimaat eindig is. Niet dat we verwachten dat de rentes weer naar hun oude niveau (+5%) zullen terugkeren (daarvoor zijn er te veel structurele veranderingen in het systeem), wel dat ze de komende jaren met 2 of 3% punt zullen toenemen.
De lage rente geeft mature Vlaamse bedrijven met ambitie de unieke mogelijkheid om via overnames in een hogere klasse te spelen. Van Stille naar Luide Kampioen. De les? Profiteer van deze situatie die niet zal blijven duren. En heb hierbij voldoende durf zonder onbezonnen te zijn. Daarom wensen we u een mooie overname in 2018. En aan Greenyard in het bijzonder; lekkere verse bananen.