In een Talentcenter worden kinderen tussen 12 en 14 jaar begeleid om de beste studiekeuze te maken die aansluit bij hun talenten en interesses. Voka zag in Oostenrijk hoe een Talentcenter verbluffende resultaten oplevert. Dat effect willen we ook in Vlaanderen bereiken. Het 1e Talentcenter komt bij Technopolis in Mechelen, in september volgt het Talentcenter in Limburg.
1. Betere schoolprestaties
Een juiste oriëntering zal ervoor zorgen dat leerlingen van in het begin kiezen voor de richting die het meeste aansluit bij hun interesses en hun competenties.
Scholen, Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB’s) en leerkrachten doen vandaag al veel inspanningen om leerlingen goed te oriënteren. In de praktijk lukt dat echter niet altijd meteen goed. Elk jaar veranderen 18.000 leerlingen van richting omdat de oorspronkelijke keuze toch niet de juiste bleek.
Wij willen met het Talentcenter een gepersonaliseerde menukaart aanbieden aan leerlingen. Zodat ze op basis van hun eigen kennis, interesses en vaardigheden kennis kunnen maken met de studierichtingen die daar het beste bij aansluiten en de beroepen die daarop logisch zouden volgen.
Uit onderzoek blijkt ook nog eens dat studiekeuze een bepalende factor is voor de schoolresultaten van leerlingen. Dus een betere oriëntering zal ook leiden tot betere prestaties van leerlingen en komt de onderwijskwaliteit die toch wel onder druk staat in Vlaanderen ten goede.
2. Watervalsysteem tegengaan
Jaarlijks veranderen nog 18.000 leerlingen van richting tijdens het schooljaar. Het grootste deel daarvan wijzigt daarbij ook van onderwijsvorm. In de helft van de gevallen verandert de leerling van ASO naar TSO of BSO. Dit toont aan dat het befaamde ‘watervalsysteem’ nog steeds bestaat in ons onderwijs.
Het onderwijs wordt als een waterval gezien, waarbij je best zo hoog mogelijk kan starten, om dan later mocht het toch te moeilijk zijn, af te dalen naar andere richtingen. Dat is de verkeerde aanpak. Wij zeggen: in elke richting kan je excelleren en uitblinken. De motivatie is wat telt.
3. (Technische) knelpuntberoepen
Gevolg van de waterval is dat heel wat leerlingen in die meer technische en beroepsgerichte richtingen terechtkomen vanuit dit negatieve verhaal. En dat ze dus niet bewust en met overtuiging vanuit een positieve keuze voor die richtingen kiezen.
Met alle gevolgen vandien: leerlingen zijn onzeker, schoolmoe en gedemotiveerd van bij de start van de opleiding; en dat is jammer!
Zeker als we weten dat de helft van de top 10 van de knelpuntberoepenlijst van de VDAB technische beroepen zijn.
Hoe werkt het Talentcenter?
Leerlingen rond de leeftijd van 12-14 jaar komen met de klas naar het Talentcenter en voeren er tests en proefjes uit. De tests bestaan uit tien onderdelen waarmee de leerlingen tot twee uur bezig zijn. Het gaat onder andere om een VR-spel dat technisch inzicht test, motorische tests en om cognitieve taal- en rekentesten.
De leerlingen krijgen na afloop een gepersonaliseerd talentenrapport met daarin vrijblijvend de mogelijke studierichtingen in de regio die aansluiten bij hun interesses en talenten. Ouders zijn vaak niet voldoende op de hoogte van het scala aan studiemogelijkheden in hun regio.
Wetenschappelijk onderbouwd
Het Talentcenter en het talentenrapport zijn wetenschappelijk onderbouwd door academici van de UGent. Een team van psychologen legt zich toe op het onderwerp in het kader van een door Voka gefinancierde leerstoel. De onderzoekers verzamelden data van 1.000 leerlingen wiens talenten en vaardigheden in kaart werden gebracht.
Deze leerlingen worden verder opgevolgd waardoor het mogelijk wordt om het verband te onderzoeken tussen de testresultaten, studiekeuze, studiesucces en studietevredenheid. Op die manier kan de wetenschappelijke basis voor het Talentcenter verder verfijnd worden. Hierover is er ook overleg met alle onderwijskoepels.
Uit Oostenrijk
Voka haalt de mosterd voor het Talentcenter in de Oostenrijkse regio Steiermark. Sinds de oprichting door de Kamer van Koophandel in 2016 ontvingen al meer dan 34.000 leerlingen er hun talentenrapport. Meer dan 75% van de leerlingen in de regio komt langs in het Talentcenter. Ook elders in Europa zijn Talentcenters in oprichting.
