Door de aanhoudende droogte ziet de Droogtecommissie zich genoodzaakt maatregelen te nemen. De voorziene regenval zal onvoldoende zijn om de watervoorraden aan te vullen. Op deze FAQ volgen wij de situatie op de voet en vatten we de meest voorkomende vragen en antwoorden van ondernemers samen.
De Droogtecommissie roept alle gebruikers van water op om het waterverbruik (uit alle waterbronnen) maximaal te beperken. De debieten en waterpeilen van waterlopen en waterwegen zijn laag, op sommige plaatsen zeer laag. Hetzelfde geldt ook voor de grondwaterpeilen. De voorspelde neerslag van de komende 10 dagen zal de watervoorraden niet significant herstellen.
Omdat de debieten en waterpeilen van een aantal kanalen en waterwegen (in het bijzonder het Albertkanaal, de Bovenschelde, de Leie en het kanaal Gent-Terneuzen) zeer laag zijn en verwacht wordt dat deze bij het uitblijven van significante neerslag verder zullen dalen:
- Geeft de Droogtecommissie aan De Vlaamse Waterweg het mandaat om over te gaan tot preventief tijdelijke maatregelen gradueel en gefaseerd in te voeren voor de bevaarbare waterlopen wanneer het minimumdebiet om aan de verschillende functies te kunnen voldoen, niet meer gehaald wordt. Het gaat over bijkomende operationele beheermaatregelen, scheepvaartbeperkingen of -stremmingen, captatiebeperkingen of -verboden voor industrie en landbouw voor resp. niet-essentieel watergebruik en zo nodig essentieel waterverbruik, en specifiek voor het Albertkanaal ook over een beperking van de inname van ruwwater voor drinkwaterproductie.
- Adviseert de Droogtecommissie om op het moment dat bijkomende maatregelen een impact hebben op de drinkwatervoorziening, ook een verbod op het gebruik van water voor niet-essentiële toepassingen in te stellen. Dit kan al dan niet gebiedsgericht, om het watergebruik voor de normale bedrijfsvoering in de economische activiteiten maximaal en zo lang mogelijk te kunnen waarborgen.
Op dit moment is het nog niet duidelijk wanneer welke maatregelen exact zullen genomen worden en wat de duurtijd zal zijn van de maatregelen. Nieuwe en relevante informatie wordt stelselmatig op de FAQ opgeladen.
De droogte wordt gemonitord via vier niveaus:
- Niveau 0: reguliere fase met normaalbeheer
- Niveau 1: waakfase met preventieve maatregelen door waterbeheerders
- Niveau 2: pré-alarmfase met maatregelen afgestemd door leden van de droogtecommissie
- Niveau 3: alarmfase met crisiscoördinatie door provinciale of federale crisiscel i.k.v. rampenplan
De situatie is urgent. De droogtetoestand in Vlaanderen staat op dit moment op niveau 2. De droogtecommissie komt wekelijks samen om te toestand te bespreken en nieuwe maatregelen in te voeren.
De Droogtecommissie komt in actie bij langere droge periodes met algemene watertekorten. De commissie staat in voor het overleg en de nodige afstemming bij waterschaarste door droogte en adviseert over bijkomende maatregelen om water te besparen en de resterende watervoorraden optimaal te benutten.
Om maatregelen te nemen worden de leden van de droogtecommissie ondersteund door ‘het afwegingskader droogte’. Het afwegingskader droogte helpt bepalen welke waterbesparende maatregelen prioritair te nemen.
De droogtetoestand wordt lokaal gemonitord via indicatoren als grondwaterstanden, de oppervlaktewaterdebieten of het neerslagtekort. De prioritering van maatregelen wordt gemaakt op basis van de waterbalans en de socio-economische kost van de maatregel.
Voor bedrijven wordt gekeken naar het omzetverlies en technische werkloosheid wanneer ze geen toegang meer zouden hebben tot water. Zo worden de meest kostefficiënte maatregelen die de grootste waterbesparing opleveren, eerst genomen. Dit kader wordt in de volgende jaren verder verfijnd. Meer over het afwegingskader droogte vinden jullie hier.
De commissie bestaat uit:
- De waterbeheerders: een vertegenwoordiger van De Vlaamse Waterweg, de VMM, de provincies, de steden en gemeenten, de polders en wateringen
- Een vertegenwoordiger van de drinkwatermaatschappijen
- Een vertegenwoordiger van Aquafin
- De gouverneurs
- De voorzitter van de commissie integraal waterbeleid zit de Droogtecommissie voor
De Vlaamse Waterweg heeft de verantwoordelijkheid om de diepgang te verzekeren van bevaarbare waterlopen. Dit laat de Vlaamse Waterweg toe maatregelen te nemen omtrent gegroepeerd schutten, stremmingen en het verbieden van het capteren van oppervlaktewater.
De gouverneurs kunnen na advies van de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW) het onttrekken van water verbieden of beperken om de doelstellingen van het integraal waterbeleid te halen. Maatregelen zoals captatieverbod onbevaarbare waterlopen of verbod op gebruik van niet-essentieel water kunnen hieronder vallen.
Bedrijven kunnen ook zelf hun waterverbruik verminderen door gerichte maatregelen. Uiteraard moet elke maatregel bekeken worden in het licht van je bedrijfsspecificiteit, rekening houdend met de wetgeving, risico’s en technische haalbaarheid.
- Vermijd niet-essentieel waterverbruik zoals het beregenen van de bedrijventuin of het wassen van de transportvloot. Probeer zoveel mogelijk het niet-essentieel verbruik te stoppen.
- Verminder de frequentie van het reinigen van toestellen of vloeren. Ga bijvoorbeeld van een frequentie van om de dag naar een frequentie van om de twee dagen.
- Als kranen niet automatisch geregeld zijn, beheer ze dan zo optimaal mogelijk door ze op het juiste moment dicht te draaien.
- Voer controle uit op de waterdruk. Een niet optimale waterdruk kan leiden tot meer waterverspilling.
- Kalibreer en stel je apparatuur zo af dat het waterverbruik geminimaliseerd wordt. Kijk hierbij ook naar de optimalisatie van energie en stoomverbruik.
- Communiceer naar en sensibiliseer werknemers om zuinig om te gaan met water en moedig hen aan om verbetervoorstellen in te dienen.
- Zorg ervoor dat je regenwater maximaal kan bijhouden en gebruik het voor laagwaardige toepassingen.
- Vermijd zoveel mogelijk verdamping door waterbassins of toestellen die water gebruiken, maximaal af te dekken.
