In het florerende cleantechnetwerk loopt ook de academische cluster aardig voorop. Onderzoeksplatform CAPTURE (een letterwoord voor Centre for Advanced Process Technology for Urban REsource recovery) werkt concreet rond het hergebruik van CO₂, water en plastics. Het initiatief ontstond in 2014 aan de UGent. Enkele professoren in watertechnologie beantwoordden de vraag van de bedrijfswereld naar meer samenwerking op vlak van innovatieve technologieën tussen academici onderling, bedrijven en overheden. Lang bleef het niet bij water alleen. Men koos drie thema’s die kwamen uit raakvlakken tussen enerzijds de sterktes van de universiteit en anderzijds de noden binnen onze maatschappij. Vandaag is CAPTURE een Vlaamse samenwerking tussen UGent, UA, VUB en VITO als kennispartners en een dertigtal bedrijven die lid zijn. Het kernteam bestaat uit 12 mensen die de link vormen tussen de bedrijfswereld en 65 professoren met hun onderzoeksgroepen.
Simulatielabo
“Wat ons uniek maakt, is de visie op lange termijn”, zegt manager industriële innovatie Jan Arends. “De Vlaamse speerpuntclusters werken nog net iets meer vraaggedreven terwijl we met CAPTURE technologieën ontwikkelen waar we zeker van zijn dat ze binnen 10 jaar klaar moeten zijn voor implementatie in brede zin. Onderzoekers wisten ook niet altijd welke regelgeving of veranderende productieprocessen er spelen bij bedrijven. Door de drie pijplijnen, waarvan CO₂ en water hun eigen bedrijfsplatform hebben met toegang tot onderzoek, houden beide partijen meer vinger aan de pols.”
“Sommige bedrijven komen met heel concrete vragen rond milieuvergunningen. Dat is meer het werk voor consultancybedrijven. We willen meer werken aan uitdagingen die in de toekomst voor ons liggen. Zo zijn we bijvoorbeeld samen met alle Vlaamse drinkwaterbedrijven het Biostable-project gestart. Daarmee willen we de drinkwaterkwaliteit binnen een aantal decennia nog altijd garanderen en rekening houden met factoren zoals veroudering van het netwerk of de klimaatverandering die de bodemtemperatuur doet stijgen. In ons labo op het eiland Zwijnaarde bouwen we zulke simulaties waar we observeren hoe de microbiologische kwaliteit wordt beïnvloed.”
“Rond plastic hebben we al concrete resultaten gehaald met het Europees project PlastiCity. Vooral in de stedelijke omgeving is nog veel plastic afval beschikbaar voor recyclage. Maar je moet voldoende schaalgrootte hebben zodat een logistieke ophaling zin heeft. Met CAPTURE en andere onderzoekspartners bekeken we of we alle folies in een winkelgebied – zoals bijvoorbeeld in de Gentse Veldstraat – kunnen centraliseren en opnieuw verwerken. Voor concrete verwezenlijkingen in CO₂ is het nog wat vroeg. Er is al veel onderzoek aan vooraf gegaan en nu komen de eerste pilootinstallaties naar buiten, zoals CO₂ omzetten naar methanol of plasmatechnologie gebruiken om CO₂ te capteren en te scheiden van de gasstroom.”
Leek of professional
De grote uitdaging in de circulaire economie is de knowhow brengen tot de bedrijven die ermee aan de slag moeten. “Het is niet evident om ons initiatief en alle kennis die we ontsluiten bekend te maken bij het brede publiek. Met de CAPTURE Academy proberen we daaraan tegemoet te komen. Het is een gratis leerplatform met eigen ontwikkeld videomateriaal (Massive Open Online Courses, of MOOCs). Van leek tot professional: iedereen met een gezonde interesse kan snel bijleren over wat de toekomst in CO₂, water of plastics te bieden heeft.”
