Fietsen naar het werk: het is gezond, het verhoogt de productiviteit en verlaagt de stress én het is fiscaal vriendelijk. Geen wonder dat werkgevers steeds vaker hun medewerkers aanmoedigen om regelmatiger de tweewieler te nemen via fietsleasing. Wij reden mee met een gebruiker, aanbieder en pleitbezorger.
Tekst Sam De Kegel – foto Wim Kempenaers
Met gepaste fierheid toont Chantal Christiaens, HR-manager bij Intersig, ons de douches en de fietsenstalling, waar de medewerkers hun leasefiets droog en veilig kunnen stallen. Bij deze Dendermondse producent van staaldraad voor de bouwindustrie is het fietsleaseverhaal gestart in april 2019, nadat een tevredenheidsenquête was afgenomen, waarna een welzijnsgroep het levenslicht zag. “Daaruit bleek dat veel werknemers geïnteresseerd waren in fietsleasing”, zegt Christiaens. “Meteen werd beslist om dit open te stellen voor alle werknemers, zowel bedienden als arbeiders. Elke schakel is hier immers even belangrijk.”
Bij Intersig werken 210 werknemers, waarvan 30 vaste bedienden, een 150-tal vaste arbeiders en een flexibel aantal interimkrachten. Wie zes maanden anciënniteit heeft en een vast contract, komt in aanmerking voor een leasefiets, op voorwaarde dat hij of zij 20% van zijn woon-werkverkeer per fiets wil afhaspelen. “38 werknemers leasen ondertussen al een fiets. Onze arbeiders wonen bijna allemaal rond de kerktoren, tot max. 15 km van het werk, wat perfect doenbaar is per fiets. Ze werken in ploegen, komen met een frisse neus toe en als er tijdens de werkuren iets blijft hangen, is dat weg eenmaal ze thuis komen. Fietsende werknemers zijn productiever, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Bovendien is fietsen CO2-neutraal. Naar de toekomst toe zullen CO2-neutrale vervoersmiddelen steeds belangrijker worden. We kijken nu ook om elektrische laadpalen te zetten om elektrische wagens op te laden. De gezondheid van onze werknemers telt, maar ook de gezondheid van onze planeet.”
“Ik ben ervan overtuigd dat fietsleasing in Vlaanderen de komende vijf jaar zal exploderen”
Chantal Christiaens, HR-manager Intersig
Speed pedelecs niet welkom
Bij Intersig zien ze een grote toename van e-bikes, maar sommigen kiezen ook voor een gewone fiets of koersfiets die ze ook recreatief gebruiken in het weekend. “Als je de kans krijgt om een (elektrische) fiets te leasen via het werk, is het aanlokkelijk om ook in het weekend een extra fietstochtje te doen. We moedigen die privéritjes ook aan, want zo stimuleren we hun fysieke en mentale gezondheid”, zegt Chantal. “In coronatijd wordt er ook meer bewogen, merk ik.”
Als bedrijf start je niet zomaar met een fietsbeleid. “Je moet eerst alles heel goed doorpraten met je werknemers”, weet Chantal. “Als je een fiets least, moet je hem geëngageerd gebruiken in plaats van hem te laten ‘verstoffen’ in de garage. Ze mogen bij ons elk type fiets kiezen, behalve de speed pedelec. Die laatste vinden we niet veilig genoeg omdat de wegeninfrastructuur nog niet aangepast is. Ook de gebruikers beseffen vaak niet hoe snel ze rijden ten opzichte van andere fietsers die 20 km/uur trager rijden. Het risico op arbeidsongevallen is veel groter met een speed pedelec dan met een gewone e-bike. We denken aan het welzijn van onze werknemers en wilden dat risico niet nemen, want veiligheid is één van onze paradepaardjes. We werken samen met KBC Fietslease, waarbij er ook 24/7 pechbijstand is, op voorwaarde dat je eenmaal per jaar een fietsonderhoud inplant.”
Intersig koos voor een formule van loonruil. Concreet gaat er elke maand een stukje van het brutoloon, afhankelijk van het type fiets dat medewerkers willen leasen. Chantal: “Er is wel een bovengrens. Indien de leasekost te hoog zou zijn waardoor ze te veel brutoloon verliezen, gaat de fietslease niet door. Werknemers gaan langs bij een fietsdealer en zodra ze een offerte hebben, wordt de berekening gemaakt. Na 36 maanden kunnen ze de fiets aankopen of inruilen en een nieuwe lease aangaan. Als je een fiets via ons least is hij na die 36 maanden 50% goedkoper dan dat je hem zelf zou aankopen in een winkel.”
Chantal stipt ook aan dat de medewerkers een fietsvergoeding krijgen voor elke gereden kilometer, waardoor ze hun leasefiets nog sneller kunnen terugverdienen. “Eigenlijk zijn er enkel voordelen voor zowel werknemer als werkgever, ook op fiscaal vlak, maar uiteindelijk primeert bij ons vooral het welzijn van onze werknemers.”
Fietsleasing werkt blijkbaar aanstekelijk. “Collega’s porren elkaar aan om een fiets te leasen. Ik ben ervan overtuigd dat fietsleasing in Vlaanderen de komende vijf jaar zal exploderen. Er zal steeds meer in infrastructuur geïnvesteerd worden voor elektrische vervoersmiddelen, waarbij bij ons de bedrijfsfiets met stip op één zal komen. Ook de toename van fietssnelwegen kan dit proces enkel versnellen.”
Lees verder onder de foto
Fiscaal vriendelijk fietsen
Ook bij Joule, een Gentse fietswinkel en operationele leasingmaatschappij in één, zien ze een exponentiële toename van de fietsende pendelaar, waarbij die steeds vaker kiest voor een leasingformule. Het bedrijf werd pas in 2018 opgericht en groeit snel. Hun baseline is: trap meer energie in uw bedrijf, en dat lukt aardig. “De fietsmarkt groeit waarbij je een verschuiving ziet van de particuliere naar de bedrijfsmarkt”, zegt Nicolas Coudeville, een van de drie vennoten.
In tegenstelling tot de meeste leasingspelers profileert Joule zich als leasingmaatschappij én fietsenmaker. “Wij hebben een assortiment van kwaliteitsfietsmerken met courante kleuren die we rechtstreeks inkopen bij de producent. Wij werken dus niet met een netwerk van lokale fietsenmakers omdat we zelf dat netwerk zijn en mobiel onderhoud en herstelling op de werkvloer leveren. Bij andere leasingmaatschappijen moet de werknemer zelf bij de lokale fietsenmaker gaan. Dat fietsonderhoud is redelijk arbeidsintensief maar omdat we met kwaliteitsmerken werken is er minder onderhoud nodig. We kiezen bewust ook niet voor ‘exotische’ fietsen die een andere werknemer niet wil overnemen als er iemand het bedrijf verlaat.”
Maar liefst 90 procent van de fietsen die Joule verkoopt of in lease geeft (75% via leasing, 25% via aankoop), zijn e-bikes. “Er zullen altijd diehards voor een gewone fiets of koersfiets kiezen, maar once you go electric, you stay electric.”
Joule least fietsen aan bedrijven op 36 maanden, de werknemer kan die op het einde van de lease aankopen in onderling overleg. Nicolas: “Bedrijven kunnen bij ons zowel een fiets aankopen of leasen, dat heeft geen impact op hoe de werkgever dat nadien zal verwerken via het brutoloon van de werknemer of via brutolooncomponenten zoals de eindejaarspremie of eender welk deel van het brutoloon dat flexibel kan ingezet worden. Een fiets die ter beschikking wordt gesteld voor regelmatig woon-werkverkeer, is zowel aan werkgevers- als werknemerszijde volledig vrijgesteld van RSZ en ook van inkomstenbelasting. Je betaalt dus als werknemer geen voordeel alle aard (VAA).”
Een fiets wordt de jongste jaren steeds vaker mee opgenomen in een cafetariaplan, waarbij de werknemer à la carte kan kiezen welke extralegale voordelen hij wil. Of hij kiest voor een mobiliteitsbudget, waarbij je bijvoorbeeld een zuinige bedrijfswagen combineert met een fiets. “Wij hebben een eerder holistisch zicht op de bedrijfswagen”, glimlacht Nicolas. Een vertegenwoordiger heeft die echt nodig voor zijn job, maar bedrijven zullen nog meer moeten inzetten op satellietkantoren, zodat je minder in de file hoeft te staan. De pure salariswagen op benzine of diesel houdt op termijn geen enkele steek meer en kunnen we op geen enkele manier verdedigen.”
“Fietsende werknemers zijn over het algemeen gelukkigere werknemers”
Nicolas Coudeville, Joule
Ik fiets, dus ik ben gelukkig
Nicolas beklemtoont dat een goed fietsplan afhangt van een solide communicatie met de werknemers. “Je maakt best werk van een bike policy op bedrijfsniveau, met de rechten en plichten voor beide partijen. Wat gebeurt er bij vroegtijdige teruggave, schorsing, etc… Wij geven infosessies over hoe je de e-bike best gebruikt, waarom je beter een helm draagt, hoe je zo veilig mogelijk met een speed pedelec rijdt,… Daarom promoten we bij onze klanten ook Safe2Bike workshops in samenwerking met de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV).” Nicolas beklemtoont nog dat fietsende werknemers over het algemeen gelukkigere werknemers zijn en gemiddeld één dag per jaar minder ziek zijn. “Wij zien bij onze grootste klant dat de bedrijfsfiets zelfs actief wordt gebruikt als extra troef in de war for talent.”
Joule telt momenteel zo’n 300-tal klanten en ziet nog veel groeipotentieel. “Binnen vijf jaar willen we 5.000 (lease)fietsen in de Belgische markt hebben. Er zijn nu naar schatting zo’n 50.000 leasefietsen in omloop. Die markt blijft groeien, want de vraag is sterk. Aan aanbodzijde zie je nu wel vertragingen door corona: de levertermijnen zijn veel langer dan een jaar geleden. Wij willen vooral groeien door extra in te zetten op onderhoud en herstellingen. We werven nu extra fietsenmakers in house aan, naast onze freelance fietsenmakers. Je hebt fietsenmakers en stielmannen, wij zijn op zoek naar die laatste”, besluit hij.
Fietsersbond promoot fietsen naar het werk
Hoe krijg je als werkgever meer werknemers op de fiets naar het werk? Op deze vraag geeft Bike to Work, het dienstenaanbod van de Fietsersbond voor werkgevers en werknemers, praktische antwoorden en tools. Als werkgever kan je rekenen op ondersteuning voor je fietsbeleid en hulpmiddelen om je werknemers te motiveren en te belonen. Zo monitoren ze de fietsprestaties en de andere vervoerskeuzes van je werknemers, berekenen ze de CO2-vermindering van duurzame woonwerkverplaatsingen, lanceren ze twee sterke motivatiecampagnes voor medewerkers per jaar ( de Spring Challenge in mei en Bike for Life in november), zetten ze een fietschallenge op voor werknemers via een webplatform. Daarnaast geven ze ook fietsrouteadvies aan werknemers, zodat die op een aangename en veilige manier naar het werk kunnen pendelen. Ze kunnen ook bike coins verdienen voor elke fietsrit, die ze nadien kunnen omzetten in kortingen en voordelen. Eddy Vaes, accountmanager: “Vele bedrijven gaan aan de slag met de onderbouw: goede fietsenstallingen, een fietsleaseplan, enzoverder. Dat is zeer goed. Bike to Work gaat verder en biedt de bovenbouw aan. Wij geven een tool aan bedrijven waardoor werknemers ook echt geprikkeld en gemotiveerd worden om naar het werk te fietsen.”
