Grensoverschrijdende samenwerkingen kunnen een accelerator voor innovatie zijn, zo prentte Joachim Declerck van Architecture Workroom het publiek op Antwerp Real Estate in. Tot wat Rotterdams oog voor architectuur kan leiden in Antwerpen, is sinds vorig jaar zichtbaar geworden op het Eilandje. Bij de uitreiking van de jongste RES Awards ging scholencampus Cadix naar het ontwerp van Korteknie Stuhlmacher Architecten uit Rotterdam zelfs aan de haal met
een award.
‘De renovatie van een iconisch pand gaat vaak gepaard met de nodige risico’s. De architecten en bouwheren zijn er met glans in geslaagd om de monumentale gebouwen uit het verleden te laten connecteren met nagelnieuwe architecturale parels. Daarbovenop heeft het door het creëren van kwalitatieve onderwijsplekken ook een niet te onderschatten maatschappelijke meerwaarde.’ De woorden van de jury van de Real Estate Society (RES) Awards, de jaarlijkse awarduitreiking van de vereniging van de vastgoedalumni van Antwerp Management School, vatten perfect samen waarom Cadix begin februari dit jaar werd beloond met de RES Award voor beste vastgoedproject van 2022 in de categorie semipubliek vastgoed. Voor de tienkoppige vakjury met onder meer Vlaams bouwmeester Erik Wieërs en professor ruimtelijke economie Ann Verhetsel aan boord, sprong de scholencampus op het Antwerpse Eilandje er echt uit. Bij Korteknie Stuhlmacher Architecten uit Rotterdam deed de waardering voor zijn ontwerp veel deugd.
‘Antwerpen is een architectenvriendelijkere omgeving, waar projecten vanzelf extra lagen krijgen door het oog voor detail. In die zin ligt Antwerpen dichter bij Amsterdam.’
‘Want het was een buitengewoon uitdagend project, dat uiteindelijk dertien jaar nodig heeft gehad. Toen we in 2009 aan onze opdracht begonnen, was van het huidige, nieuwe Eilandje nergens al iets zichtbaar. Zo voelden we ons enigszins een pionier met ons ontwerp. Dat heeft een lang traject afgelegd, waardoor het nu bijna het sluitstuk van de herontwikkeling van die buurt is geworden’, merkt oprichtster Mechthild Stuhlmacher van het internationaal erkende, Rotterdamse architectenbureau, dat eerder al het gerestaureerde Predikherenklooster in Mechelen mee naar de Vlaamse Onroerend Erfgoedprijs heeft geleid. ‘We beschouwen ons ontwerp als een hommage aan deze ongelofelijk prachtige wijk, waarmee we haar historische eigenheid voor de toekomst hebben geborgd. Het was een havenarbeiderswijk die door allerlei nieuwbouwprojecten snel aan het verkleuren was. Daarom hebben we gemeend de wijk een monument te moeten teruggeven, met de opvallende gele bakstenen met ornamentale patronen in glazuursteen naar de typische architectuur van de vroegere schippersherenhuizen in die buurt.’
Los van die bijzondere look is vooral de totaalindruk die de nieuwe Campus Cadix maakt - als optelsom van oude havenloodsen, een school met monumentenstatus en een fors nieuwbouwblok - volgens zowel jury als Mechthild Stuhlmacher dé succesfactor van dit verhaal. ‘Dit project brengt oud-, tussen- en nieuwbouw samen in één complex met een grote onderlinge samenhang’, wijst de Rotterdamse architecte op de nieuwe invulling
van de oude havenloodsen als campus van het Stedelijk Lyceum, met klassen en ateliers voor de opleidingen Wetenschappen & Techniek en Kunst& Creatie en daarnaast ook nog ruimte voor wooneenheden. ‘Dit resultaat is niet alleen onze verdienste, maar wel van alle betrokken partners in dit verhaal. Het Eilandje is ook maar zo’n ongelofelijke prachtige wijk kunnen worden dankzij het knappe werk van vele fantastische bureaus uit de Vlaamse architectuurwereld
Ook over de Antwerpse manier van omgaan met ontwikkelingen is Mechthild Stuhlmacher zeer te spreken. ‘In Antwerpen worden projecten zorgvuldig, zeer gedetailleerd en met veel architecturale ambitie en bekwaamheid aangevat én opgevolgd, tot en met de oplevering. Ook de selectie van architect, vaak onder begeleiding van de stadsbouwmeester en met een levendige wedstrijdcultuur, en de betrokkenheid van vele krachten voor het borgen van de architecturale kwaliteit is voorbeeldig. De verscheidenheid van panden in eenzelfde wijk biedt ook de vrijheid om zaken uit te proberen’, licht ze nog toe. ‘Vergeleken met onze thuisstad voelen we Antwerpen aan als een architectenvriendelijkere omgeving, waar projecten vanzelf extra lagen krijgen door het oog voor detail. In die zin leunt Antwerpen door z’n intact stadscentrum ook duidelijk dichter aan bij Amsterdam. Er zijn wel raakvlakken met Rotterdam, maar dan eerder op vlak van vergelijkbare grootschalige ontwikkelingen zoals Nieuw Zuid.’
